TRÍ TUỆ : GƯƠM BÁU CHẶT ĐỨT PHIỀN NÃO

" Nhược dĩ sắc kiến ngã

Dĩ âm thanh cầu ngã

Ngoại nhân hành tà đạo

Bất năng kiến Như lai “

ShakyaMuni Buddha

Kinh Kim Cang .

Mười năm về trước,khi người bạn gửi cho tôi quyển Gươm báu chặt đứt phiền não của Thầy Thích Nhất hạnh ,tôi đọc qua loa bởi lúc ấy một phần tôi phải đi làm vì mới nhận công việc mới,một phần không mặn mà mấy với những cuốn sách viết có quá nhiều triết học "rối rắm" (đây là ý tưởng của tôi lúc đó) nên xong rồi thì cho qua .Trong đầu không lưu lại một chút ấn tượng vì hết,bởi vì,tôi có một thời gian tụng kinh Kim cang,nhưng thật sự không hiểu nghĩa gì hết,như người mù đi trong đêm tối,hoàn toàn là tối …thui .

Rồi nhờ có một nhân duyên ,tôi đến với thiền và tịnh,tín tâm tăng trưởng dần,mầy mò,học hỏi những thiện tri thức ,thầy lành bạn tốt ,tôi bắt đầu hiểu ra .Trước mắt tôi là một vủ trụ mênh mông không bờ bến,không có ngằn mé,tôi thấy mình như là một hạt bụi (còn nhỏ hơn gấp triệu lần hạt cát),tôi thấy mình như một đống rác thải vậy .Mà thực tế,trong vô lượng kiếp tôi có thể là cây cỏ,là loài thú bị người ăn và thảy ra ngoài.Vậy tôi không phải là rác thải thì là cái gì ? Cho nên,công việc trước mắt của tôi bây giờ là phải tìm tòi một con đường,con đường giải thoát rốt ráo.

Có một thiền sư đã nói : Trước khi tu thiền ,tôi thấy núi là núi và sông là sông.Trong khi tu thiền ,tôi thấy núi không phải là núi và sông không phải là sông nữa.Nhưng rồi sau đó tôi lại thấy núi là núi và sông là sông.Đây là hiện tượng Bát nhã.Bạn có biết nghĩa của chử Bát nhã không ? Có nghĩa là trí tuệ .Nó là một búp hoa ở trong mổi chúng ta,nếu chúng ta tưới tẩm và vun vén cho tốt thì một ngày nào đó ,đóa hoa trí tuệ ấy sẽ nở ra tươi đẹp và thù thắng.

Rồi một ngày khi dọn dẹp lại phòng sách ,cuốn sách Kim cang : Gươm báu chặt đứt phiền não đã từ lâu bám bụi trên kệ sách rơi ra.Âu cũng là một nhân duyên ,tôi ngồi đọc lại rồi rùng mình.Thì ra cái thấy và biết của mình ngày xưa còn rất mù tối,bị bám quá nhiều bụi bặm nên không hiểu huyền nghĩa từng lời giãng của Thiền sư Nhất hạnh .Đúng vậy ,Thiền sư giãng rằng "Khi chúng ta học kinh Kim cang phải lấy lòng thanh tịnh ,đọc từng trang chân thành ,tha thiết và tín tâm,tiếp xúc những lời kinh,chúng ta đem những đau khổ và những kinh nghiệm của chúng ta ra để hiểu kinh và phải thường xuyên đặt câu hỏi rằng :đức Thế tôn nói những điều nầy ra đây có dính líu gì đến đời sống hằng ngày của chúng ta không ? Có ăn nhập gì đến làm việc ,ăn cơm ,uống trà hay không? Nói tóm lại là có giúp ích gì đến sinh hoạt hằng ngày của ta không .Và với tâm niệm đó chúng ta sẽ khám phá ra rằng :tất cả những gì mà đức Thế tôn giãng điều đem đến một lợi ích thiết thực mà đôi khi chúng ta chưa nghỉ tới.

Trong tiếng Pàli tên đầy đủ của Kinh Kim cang là Vajraacchecdika Prajnaparamita Sutra .Có nghĩa là NĂNG ĐOẠN KIM CANG BÁT NHÃ BA LA MẬT KINH .Năng đoạn là chặt đứt ,chặt đứt cái gì ? Chặt đứt những phiền não và mê lầm của chúng ta.Vì phiền não và mê lầm nên chúng ta chấp 4 tướng :Ngã ,Nhân ,Chúng sanh và Thọ giả tướng.Vì chấp có tướng nên đó là vọng ,tất cả các pháp có hình tướng đều là giả hợp.Cho nên muốn tìm đến Như lai mà cứ chấp vào tướng thì là tà đạo,không bao giờ đắc được Như lai.Tôi dùng chử đắc ở đây để tạm thời thay thế cho thấy và biết ở trong tâm của chúng ta ,thường hằng và tịch tịnh,chứ không phải là thân tướng của đức Phật ba mươi hai tướng tốt tám mươi vẻ đẹp.Bởi vì nếu người ta tìm Như lai bằng hình tướng nầy thì ma cũng có thể biến hiện ra y như vậy.Cho nên đức Thế tôn nói :Hể còn tướng là còn hư vọng .Nghĩa là còn tưởng (tri giác) thì có thể bị lường gạt vì tưởng (ngũ uẩn :Sắc,thọ,tưởng,hành, thức)luôn luôn là nội dung của tướng .Và nếu nhờ công phu tu tập chúng ta có thể chuyển TƯỞNG thành ra TRÍ thì lúc đó tưởng không còn là tưởng nữa mà gọi là TRÍ TUỆ.Do đó,các tướng dù có hiện hữu đó,nhưng không còn đánh lừa được tuệ nhãn nữa nên thành ra cái nhìn vô tướng.

Đây là tư tưởng Bát nhã,"Nếu thấy được tánh cách không tướng của các tướng ,tức thì thấy Như lai ".Như lai ở đây là sự chân thật ,cái bản chất chân thật của sự sống và trí tuệ,của tình thương và hạnh phúc ,của sự bình yên ,chỉ khi nào thấy được tính cách phi tướng của các tướng thì Như lai của mình xuất hiện.Như lai (Tathagatha) có nghĩa là không có tướng đến và không có tướng đi .Trong kinh Kim cang định nghĩa : Như lai là Không từ đâu tới cả và sẽ không đi về đâu cả.Không có tướng đến cũng không có tướng đi,không có tướng sinh cũng không có tướng diệt .Trong bản kinh tiếng Hán,ngài Cưu Ma la Thập dịch là :Vô sở tùng lai diệc vô sở khứ thị danh Như lai.(Không từ đâu tới cả và không đi về đâu cả thì gọi là Như lai).

Tâm ấn mà đức Thế tôn trao lại cho ngài Đại Ca diếp là cái nầy,cái Như lai tạng ,cái trực chỉ nhân tâm,khi Thế tôn cầm một cành hoa đưa lên,ngài Ca diếp chỉ mĩm cười,tức là ngài đã buông bỏ tướng của cành hoa,không còn bị kẹt trong tướng của hoa nữa nên tự tại không dính mắc ,để lại cho người đời về sau câu chuyện Niêm hoa vi tiếu và là sơ tổ đầu tiên của Thiền tông.

Tất cả chúng ta đều có một lưỡi gươm rất sắc bén mà chúng ta đã bỏ quên từ vô lượng kiếp,lưỡi gươm của trí tuệ bị cùng nhụt là vì vô minh và ngũ dục che khuất đi nên cứ tiếp tục bị sai khiến bởi phiền não và khổ đau ,vào ra trong luân hồi không biết bao nhiêu kiếp.

Thức nào vào cỏi vô biên

Bàng hoàng tỉnh giấc trên miền quê xa

Giật mình mộng mị như là

Một cơn gió thoảng rời xa Niết bàn

GOT2