Thành Viên

GIẤC MƠ TÔI (Nguyễn Phan Thịnh) tôi mơ gặp tôi đi qua sông đi qua suối có khi đi lên đồi đi xuống đồi nhiều lần đi lên núi đi xuống núi nhưng không bao giờ đang ngồi tôi mơ gặp tôi và tôi trong mơ hỏi tôi đi đâu tìm ai làm gì tôi làm quen tôi và hai tôi đi xuống đồi đi qua sông đi lên núi hai tôi đi qua suối đi tới đi tới và lên núi xuống núi không gặp ai tôi hỏi tôi trong mơ nhà mình và tôi trong mơ không biết quê mình đi hết hòang hôn đi tới bình minh không có bắt đầu chẳng có tận cùng không tuyệt vọng không hy vọng vẫn tôi và tôi vừa là hai vừa một mình tôi mơ gặp tôi và tôi gặp tôi mơ tôi mơ tôi chưa một lần được ngồi nhưng chắc chắn bên kia giấc mơ này chúng tôi sẽ nằm xuống chung mồ 8/9/2003 Âm thanh đọc Giọng Đọc: Giọt Mưa Tím ► Nguồn: www.thotanhinhthuc.org

CHO NHỮNG NỬA NGÀY TIỀU TỤY (Trần Kiêu Bạc) Một đời khổ nhọc đi qua lúc nào không biết. Những giây hạnh phúc trôi qua khi nào chẳng hay. Chỉ nửa ngày tiều tụy là luôn ở lại, thật lâu, thật sâu. Nửa ngày chờ em trên đồi hẹn hò cũ, treo lơ lửng những nhánh thông già. Nửa ngày úp mặt trên trang sách ở góc thư viện vắng tanh, buồn rũ rượi những pho sách trăm năm không ai sờ tới. Nửa ngày theo Mẹ ra chợ nhìn người ta bán buôn, co rúm những bó rau sẫm màu vì ế ẩm. Nửa ngày ngồi im lặng trong nhà quàng, chờ đến giờ thăm thằng bạn thân vừa qua đời tuần trước, quàng mãi chưa đưa đi. Nửa ngày không viết được câu chữ nào, trống không một cõi suy tư đã đóng băng như từ ngàn năm trước. Những nửa ngày như vậy là nửa ngày tiều tụy trong đời. Góp lại thành nhiều ngày tiều tụy mình không hay. Thành ra một đời tiều tụy từ những nửa ngày tiều tụy. Vỗ về nửa ngày tiều tụy, an ủi trọn kiếp người! Còn không những nửa ngày như thế trong đời!? Còn không thời gian vỗ về, an ủi?? 07/07/2004 Âm thanh đọc Giọng Đọc: Phạm An Nhiên Nhạc đệm: Trang Thanh Trúc (Paris) ► Nguồn: www.thotanhinhthuc.org

CÁI CÂY CÒN LẠI (Trà Đóa) Cái cây còn lại, đứng ở góc đường ai cũng nhìn thấy khi đi qua đó. Cái cây không còn nhiều lá, vài nhánh chỏng chơ đâm lên trời lúc hoàng hôn. Có nhiều người trong thành phố không biết có cái cây ấy. Và không biết còn nhiều thứ trong thành phố này và không biết nhiều thứ khác không còn ở đây. Có quá nhiều điều mà ta không biết. Cũng không sao, vì chẳng để làm gì. Những người mà ta quen quá lắm chỉ nhiều bằng số ghế trong một tiệc cưới. Thỉnh thoảng gặp một người lạ ngồi cùng bàn trong bữa tiệc. Khi về cũng không thể nhớ tên hay địa chỉ. Vì chẳng để làm gì. Người lạ nhiều vô kể. Có quá nhiều thứ không cần phải biết Vì chẳng để làm gì. Như thành phố này... Rồi ta cũng phải quen với những điều: có quá nhiều thứ không cần biết... Chỉ cái cây còn lại, cái cây trụi lá, vài nhánh khô chỏng chơ đâm lên trời. Không còn chỗ trú cho những anh xe ôm và chim chóc khi mỏi cánh. 12/2004 Âm thanh đọc Giọng Đọc: Diễm Nghi ► Nguồn: www.thotanhinhthuc.org

BẬC THANG (Khế Iêm) Những bậc thang nối với nhiều tầng lầu, những bậc thang dẫn tới nhiều đường tầu, những bậc thang và những bước chân; những bước chân trong tôi có ngón giao chỉ, từ phố phường đi ra biển đông; những bước chân trong tôi rướm đời du mục, dù rằng tôi chưa bao giờ sống đời du mục; điều này ám chỉ rằng tôi là mảnh vỡ tí ti của quá khứ, bị cánh bướm đập, văng ra thành kẻ lưu cư nơi miền đất lạ; không khác nào những bậc thang và những bước chân, tái hiện rồi tái hiện, rơi trong hỗn mang; bởi chẳng phải là những bậc thang vẫn nối với nhiều tầng lầu, những bậc thang vẫn dẫn tới nhiều đường tầu, và những bước chân trong tôi vẫn còn đang vang lên thanh âm quyến rũ dị kỳ; thật ra, tôi không muốn nói hơn một ly những gì tôi nói – những bước chân và những bậc thang đến đây là hết. Âm thanh đọc Giọng Đọc: Linh Vũ ► Nguồn: www.thotanhinhthuc.org

NHẮM MẮT KHÔNG NGỦ (Quỳnh Thi) Đã bao lần nhắm mắt mà không ngủ, ai nói ai cười ai khóc chung quanh. Tự tại soi đi soi lại, mắt nhắm không tường đời diễu. Đã bao lần nhắm mắt mà không ngủ, nhưng lại nhìn thấu suốt Thế Giới không bằng ánh sáng mặt trời mà bằng tuệ nhãn con mắt thứ ba, rồi đau, nó cảm xúc được những giọt nước mắt tuôn trào âm thầm chẳng ai thấy. Đã bao lần nhắm mắt mà không ngủ giá mà ngủ được đến thiên thu! Cần gì trông thấy con người trong bóng đêm nhưng họ vẫn hiện diện nhảy múa luân vũ bắn giết xiết cò liên tục. Anh bạn người Afghanistan nói với tôi rằng: bức tượng Phật lớn nhất thế giới đã bị giật sập ở quê hương anh để đất đá chồng lên đất đá thây người chồng chất thây người cùng được mấy năm. Đã bao lần nhắm mắt mà không chết, nhìn suốt năm tháng đã qua, vèo gần sáu mươi, chẳng ra gì lẩn quẩn ăn lận cối xay. Cố nhắm mắt để tìm để quên. Bao niên đại qua đi, có có không không. Tựu trung cũng chỉ mong tìm gặp lại chính mình ở cõi đời này. Đã bao lần nhắm mắt mà không ngủ, nằm vắt tay lên trán, thấy trong đầu mọc khối u. Khối u nhức nhối hóa bài thơ. Bài thơ đã thấm trong sự chết, phải chăng đó chỉ là ngọn gió vô tình. Vừa thôi, vừa thôi cuộc đời. Tưởng đời đã quên, mà ta cũng chẳng quên được đời. Biết bao lần nhắm mắt mắt. Âm thanh đọc Giọng Đọc: Ẩn Lan ► Nguồn: www.thotanhinhthuc.org

LAI KIẾP (Hoàng Xuân Sơn) Trong hố xương những con bò nằm nhai lại tiền kiếp. Câu hỏi lớn: Dòng sông vị lai. Và số phần mai sau những kiếp thuyền trôi nổi. Trò chơi ô ăn quan (chữ) sắp xếp từ ấu THƠ. Mỗi ngày một lớn lên đắp đỗi qua ngày chiếc đinh đóng giữa tim cuồng loạn. Máu. À phải máu rải rắc những cánh hồng trên đường đi vạn dặm. Con thò lò ngửa mặt lên trời cười khóc canh bạc đời thâu đêm mòn mỏi trông chờ. Có ai nghe tiếng hú tàn khốc bên kia bờ vực. Đứng dậy mà đi. Nhìn. Máu xương bầm dập. Đứng dậy mà đi cào sạch phố nhà xuống mồ tập thể! Có ai nghe tiếng rên khóc tỉ tê vọng từ lòng đất. Con sông đến rồi đi hai bờ tang trắng. Con bò khóc rồi cười một ngày hóa điên. Trăng ấu THƠ nổ tròng con mắt. Sợi quang đỏ túa chụp xuống đời những bóng ma sục sạo. Thuyền và rong. Cùng trôi đi, rong còn vướng mắc ở lại. Nền thép sắt óng ả khách phương. Đứng dậy mà đi bộn bề tứ tán. Quăng mình lên mỗi đầu gia tốc bay khắp hành tinh. Có lẽ nào CON BÒ THƠ và những muà tương tư buồn bã nằm. Thiên thu tràng hạt. 03 fevrier 2001 Âm thanh đọc Giọng Đọc: Ẩn Lan ► Nguồn: www.thotanhinhthuc.org

ĐI QUA DÒNG SÔNG (Nguyễn Lương Ba) Gửi Huế thân yêu Tôi tưởng tượng em đang ngồi bên cạnh dòng sông ngày nào, dù dòng sông này dã không còn là dòng sông ngày nào em vẫn thường hay cặp sách đến trường. Đã bao năm khi ngồi đàn ghi ta dưới đò, tôi tưởng tượng em đang nghe tôi hát dưới con đò thả trôi chầm chậm về phía em, nơi căn nhà ở đầu chợ. Có khi em mặc bộ đồ màu hồng đi chiếc xe đạp bên bờ sông, có khi em mặc áo trắng dưới nắng hanh vàng trên bến sông. Cho dù mưa nắng tôi vẫn hát bài ca chầm chậm mà nghe như nàng nói sẽ đi Pleiku: “Ba em không còn ở đây nữa”. Và như thế tôi sẽ làm gì với bài hát thật xưa này, còn con đò trôi chầm chậm trên sông thì nào có ích gì ! Cho nàng đang cần một bài luận văn tả tiếng đàn của Thúy Kiều: “Bốn dây như khóc như than / Khiến người trên tiệc cũng tan nát lòng” Mọi người đều biết Thúy Kiều mà, nàng thì khi nào lại không khóc. Nhưng tôi hát và Thúy Kiều đàn thật ra rất gần gũi nhau. Nhiều khi tôi hát to như khóc bài Chiều Mưa Biên Giới rồi tưởng tượng em sẽ rời bỏ thành phố này thì tôi đâu còn gì để luyến lưu cái thành phố này. Như thế thì tôi cũng nên đi, đi đâu thì cũng mong về lại dòng sông. Cuối cùng ở Mỹ lại có dòng sông Trinity cũng chầm chậm. Em cũng không còn, con đò cũng không còn. Dòng sông cũng chảy chầm chậm qua cái xa lộ 35E ngập nước. Chỉ một mình tôi trên chiếc xe. Đã bao năm tôi lại trở về nhìn dòng sông. Thoạt đầu tôi cứ ngỡ như dòng sông Trinity, nhỏ thôi. Em cũng không còn, con đò cũng không còn. Cho dù dòng sông này với con đò trôi chầm chậm hay dòng sông Trinity chảy ngang những cao ốc ở Texas, tôi thật mong được trở về nhìn lại dòng sông đã bao năm nhớ. Có đêm tôi ngủ ngoài trời, giờ thì chẳng có cách chi để ngủ. Lại một dòng sông chảy chầm chậm nhưng mà em biết không. Chỉ còn. 07/30/2005 Âm thanh đọc Giọng Đọc: Ẩn Lan ► Nguồn: www.thotanhinhthuc.org

THÊNH THANG ĐỊA NGỤC THIÊN ĐƯỜNG (Đình Nguyên) Ngọn gió buổi chiều thổi sợi tóc xanh bay về địa ngục vẽ những vòng phiền luỵ trên không. Lúc gần rớt xuống tận cùng, sợi tóc ngước lên còn lấp lánh một thiên đường chấp chới ở trên cao. Mây và bầu trời xuống thấp, đất cận kề như chưa bao giờ được ghé mắt nhìn vào tận cõi thiên thu. Nơi địa ngục mà lâu nay nó cứ tưởng thiên đường, ở xa xôi mà bỗng thật gần. Gió bay hay tóc bay, trời xanh hay đất xanh cứ loang loáng thế thôi chứ biết bao giờ rõ rệt ranh giới chia phân. Cứ lẫn lộn mà sống bởi vốn liếng của cuộc đời đâu có bao nhiêu. Sợi tóc phai sương trong chiều lộng gió về đi thênh thang địa ngục thiên đường. 08072004 Âm thanh đọc Giọng Đọc: Đỗ Kim ►

GIÀ & TRẺ (Gyảng Anh Iên) Cái gì Người Già cũng thường chê Người Trẻ, “Chúng mày thì biết quái gì!” Nhưng Người Trẻ cũng thường nghe chẳng kịp câu, nên lời của Người Già lại là, “Chúng mày thì biết!” Cái gì Người Già cũng thường chê Người Trẻ. Ví dụ chuyện yêu đương; xử sự; học hành. “Cứ yêu đương như thế thì hỏng! Cứ xử sự như thế thì hỏng! Cứ học hành như thế thì hỏng!” Nhưng Người Trẻ cũng thường nghe chẳng kịp câu, nên lời Người Già lại là, “Cứ yêu đương như thế! Cứ xử sự như thế! Cứ học hành như thế! Cái gì Người Già cũng thường chê Người Trẻ. Nhưng Người Trẻ cũng thường nghe chẳng kịp câu, nên có nhiều Người Trẻ kịp Giàu, trước khi Người Già kịp chê Sống Rẻ. Cái gì Người Già cũng thường chê Người Trẻ, nhưng Người Trẻ cũng thường nghe chẳng kịp câu, nên có nhiều Người Trẻ kịp Già, trước khi Người Già kịp chê Chết Trẻ! Sep 26, 04 Âm thanh đọc Giọng Đọc: Bùi Đức Nguyên Vũ ►

Bạn Lê Hưng Tiến tha^n, Đây là thơ tự do chứ không phải thơ tân hình thức. Bạn có thể vào website: http://www.thotanhinhthuc.org để tham khảo thêm. Thành Viên.

Các bạn thân, Ðọc những thắc mắc của các bạn, tôi thấy bạn vẫn chưa phân biết được thế nào là thơ tự do (câu dài, câu ngắn) và thơ Tân hình thức. Tôi xin ghi lại đây bài viết trên website www.thotanhinhthuc.org để các bạn tham khảo thêm nếu muốn sáng tác theo thể thơ này. Khế iêm CÁCH LÀM MỘT BÀI THƠ TÂN HÌNH THỨC 1/ New Formalism Poetry” khi dịch ra tiếng Việt bằng nghĩa đen là “Thơ Tân hình thức” đã không đúng nghĩa của thuật ngữ này. Chữ “Form” ở đây là thể thơ. “New Form” có nghĩa là dùng những thể cũ, thêm hay bớt một vài yếu tố để làm thành thể thơ Không Vần Việt Nam. (Xin đọc thêm bài “Giải hình thức” trong mục “Hỏi đáp ABC”) 2/ Thể thơ Không Vần (Blank Verse) nguyên là của Ý, được thơ Anh, sau đó thơ Ðức, Thơ Nga và một số ngôn ngữ trọng âm ở Âu châu tiếp nhận. Ðối với thơ Việt, chúng ta dùng kỹ thuật lập lại và vắt dòng chuyển tất cả những thể thơ có vần như lục bát, 5, 7, 8 chữ thành những thể thơ không vần (Xin đọc những bài thơ mẫu và bài “Thơ tân hình thức đọc” trong mục “Âm thanh đọc”). 3/ Ðưa ngôn ngữ thường ngày vào các thể thơ lục bát không vần, năm chữ không vần, bảy chữ không vần và tám chữ không vần để làm thành thi pháp đời thường. Mục đích là đưa đời sống vào trong thơ, khác với những dòng thơ cũ như vần điệu và tự do, có khuynh hướng xa lìa đời sống thực tại. 4/ Áp dụng tính truyện, để tạo nên ý tưởng liền lạc trong thơ. 5/ Cái hay của thơ không nằm nơi những con chữ khó hiểu hay bóng bảy như trong thơ vần điệu và tự do cũ mà nằm nơi ý tưởng, nghệ thuật diễn đạt và tiết tấu bài thơ. 6/ Một vài nhà thơ đã dùng dòng 10 chữ (10 âm tiết, theo thơ tiếng Anh), điều này cũng không đúng với hơi thở của người Việt vì dòng thơ 10 âm tiết chỉ phù hợp với người phương Tây, có hơi dài hơn. Cách tốt hơn hết, chúng ta cứ dùng lại các thể thơ Việt, tự nhiên và đã chuẩn với hơi nói của người Việt. Ðể tìm hiểu rõ hơn, xin quí thân hữu và bạn đọc tham khảo thêm hai tác phẩm “Tân Hình Thức, Tứ Khúc và Những Tiểu Luận Khác” và “Tiểu Luận Dịch Tân Hình Thức” trong mục “Tiểu luận” trên Website: www.thotanhinhthuc.org.

Khế Iêm CHIẾC GHẾ Những chiếc ghế không cùng một màu, những chiếc ghế không dùng để ngồi, những chữ ghế, không phải là ghế; những chiếc ghế có thể sờ được, những chiếc ghế có thể gọi tên, những chiếc ghế đúng ghế, không phải là ghế; những chiếc ghế không bao giờ vẽ được, những chiếc ghế không bao giờ nói được, những chiếc ghế không bao giờ có được, bởi những chiếc ghế không bao giờ biến dạng, những chiếc ghế không bao giờ mất đi, những chiếc ghế không hiện diện; những chiếc ghế, ôi chao, chỉ là nó đó; những chiếc ghế, ôi chao, không cùng một màu, những chiếc ghế, ôi chao, không dùng để ngồi; những chiếc ghế không ở đâu xa, những chiếc ghế ở ngoài mọi điều; những chiếc ghế chỉ là chiếc ghế.

Nguyễn Thị Khánh Minh NƠI UỐNG CÀ PHÊ SỚM Ðêm hôm qua tôi nói thầm Hết chuyện này đến chuyện nọ thực tình tôi rất hoang mang không biết mình nói trong mơ hay mớ trong cơn nửa mê nửa tỉnh, hình như đó là những câu tôi trả lời về những việc mà ban ngày tôi chưa kịp nói, không có cơ hội để giải bày, trò chuyện hoặc là những lời nếu không nói thầm với đêm thì chỉ biết đào mộ nơi con tim mà cất. Qua một đêm như thế, sáng nay ngồi dưới nắng, đối diện với một dòng nước chảy, nghĩ đến những việc quen thuộc phải làm mỗi ngày, cái trống trải riêng tư đeo nặng mỗi ngày, tôi không kìm được giả vờ cài dây giày để nước mắt có đường rơi xuống.

Khánh Hà ÐIỆU NHẠC NĂM GIỜ Ðêm thức trắng nghe tuyết tan, nhỏ giọt tong tong từ mái xuống thềm, nhớ những đêm nằm ở Sài gòn nghe mưa nhỏ tong tong từ máng xối căn nhà thuê trong con ngõ hẹp, vách ván mái tôn ngày nóng hừng hực, đêm có thể trèo lên mái nằm ngắm sao trời, cửa sổ lúc nào cũng mở, lồng lộng gió. Mới năm giờ sáng có người dậy đi lễ, tiếng guốc lộc cộc, tiếng chuông beng beng, điệu nhạc lúc năm giờ bây giờ, ba chục năm sau Sài gòn có còn con ngõ hẹp, còn căn nhà vách ván mái tôn, còn tiếng mưa nhỏ tong tong, tiếng guốc lộc cộc, tiếng chuông beng beng. Ðiệu nhạc lúc năm giờ có còn ai, nghe thấy ai, nghe thấy ai.

Inrasara CHUYỆN 40 NĂM SAU MỚI KỂ Chuyện 1. Chạy dịch Mẹ dắt anh chị em tôi đi trốn năm sáu ba. Không đâu xa, mẹ dắtỳ qua nhà bà cô cách ba ngõ. Mẹ nói: ngủ lại bà cô côi cút, tôi biết mẹ dắt anh em tôi chạy dịch. Cha kể: ngày xưa ông ngoại cõng cha chạy xa rất xa. Thời buổi này ấp chiến lược không đi đâu cả. Tôi nhớ chị một tay ôm cứng chiếc áo dhai cũ nát, Ngô tổng thống cấm Cham mặc, một tay bế thằng út đứng khóc nước mắt hai hàng. Hôm nay thằng út con lớp sáu, áo dhai chả ai cấm, chị vứt đi lâu rồi, chiến tranh chiến lược dịch không còn. Chuyện 40 năm sau mới kể. Chuyện2. Ăn chữ Tôi có thằng bạn mắc bệnh ăn chữ. Không thứ gì khác, hắn ăn sáng trưa chiều, hắn nhai ngấu nghiến. Vợ hắn khóc hai năm nay thôi. Hắn ăn đủ các thứ nặng nhẹ Nietzsche Khổng đến Sagan hắn ăn tất tần tật. Hắn ăn từ tốn chậm rãi. Thuở còn xà lỏn tôi đã thấy ông lão làng tôi ăn trăng với nước lã trừ bữa. Trước nữa, cha kể, ông cố ngoại tôi chạy càn Minh Mệnh đã đọc kinh lễ, đốt thi phẩm Glang Anak pha nước đái trẻ uống thay vì ăn chữ. Ông sống trên trăm tuổi, cha nói, giòng ăn lạ chỉ sinh một trong thế hệ bất kì đâu. Cham không bao giờ tiệt nòi ăn chữ. Vợ hắn khóc sao trúng ngay chồng em. Chuyện 3. Chờ tàu Có lẽ đã một trăm, hai trăm năm, và hơn thế nữa, ông đã chờ. Chờ những con tàu. Ðến vào buổi chiều, như guru đã hứa. Như bảy mươi năm trước, con ông đã chờ. Những con tàu. Chắc chắn sẽ đến, người cha nói. Người cha thì không thể nào dối con được. Như bốn mươi năm qua, cháu ông chờ. Con tàu. Buổi chiều, sau giấc đóng chuồng. Họ chờ như thế, vẫn dáng đứng ấy trên mô đất ấy ố về phía biển. Những con tàu chắc chắn sẽ đến. Tổ tiên họ đã hứa thế, sách chép như thế. Họ không thể không chờ. Những con tàu đến từ phía biển. Nỗi cha truyền con nối. Mãi khi có ấp chiến lược, họ mới hết chờ, hết còn cơ hội chờ. Những con tàu đã đến và bỏ đi, từ lâu rồi, có lẽ.