Bông súng trắng. Lúc câu chuyện này bắt đầu, Hạ đang chổng mông thổi phù phù vào bếp, củi ướt cháy xèo xèo lên những đám khói cay xè mắt, nó bặm môi như muốn đớp lấy người gây ra cớ sự này. Em Hạ ngồi kế bên, nó hăm hở nhìn bà chị vật lộn cùng nồi cơm với vẻ mặt phải nói là rất khoái trá. Cũng vừa lúc Hạ định ngoác miệng la thằng em tối ngày mày ở không hỏng biết làm gì hết á thì nó nhác thấy có bóng người cao lớn đi từ lộ lớn vào xóm. Người ấy thoạt ẩn thoạt hiện trong mắt Hạ sau màn khói bếp nhưng nó vẫn biết đó là một anh chàng và không có lý do gì để nghĩ ảnh không đẹp trai! -Ê, Hải, chạy ra coi ai kìa! - Khỏi, anh Tèo, con ông Năm học trên thành phố về. - Ờ ờ, Tèo – Hạ nghệt mặt ra trước câu trả lời gọn lỏn của đứa em – Ý, đâu phải Tèo, ảnh tên Nghĩa, anh Nghĩa! -Nhớ hay dữ hen – Hải cười cười - bộ hai chấm ổng rồi hả? -Bậy nghen mậy, ảnh của nhỏ Út đó. Thành ra trong đây có tới bốn người, chị em Hạ, nhỏ Út và Nghĩa. --- Hạ và Út là hai cô bạn hàng xóm lớn lên từ nhỏ. Mẹ Hạ mất lúc sanh thằng Hải, nó lớn lên được là nhờ toàn bú thép của Thím Hai, má con Út. Bởi vậy ba nó kêu phải coi thím như má ruột, chị Út như chị hai mầy. Hải nhớ, nên từ nhỏ giờ có gì nặng nhọc nó cũng qua làm giùm má Hai, khi thì lợp lại mái nhà, sửa máng xối, cả cái tiệm nhỏ bên hông trước cũng ba với nó cất giúp cho hai má con Út có chỗ buôn bán. Lâu lâu, buồn buồn Hải than phải chi chị hai mình được phân nữa chị Út thì khỏe dữ rồi. Hạ tức muốn xì khói nhưng ráng nhịn, hỏi sao, nó nói thì chị Út vừa đẹp vừa giỏi đủ thứ, ai như hai, tối ngày nhe răng la tui hoài, đã vậy còn dữ như bà chằn, thiệt khổ! Nó nói tới đó là thủ sẵn thế co giò chạy như người ta đi thi Olimpic. Coi vậy chớ chiều cũng mò về nhà hỏi “hai ơi hai nấu cơm xong chưa” hà. Còn một người nữa gắn với tuổi thơ của ba chị em không ai khác là Nghĩa, con ông Năm Hùng giàu nhất xã. Ỷ có tiền ổng hành bà con hàng xóm đủ thứ. Nhưng Hạ ghét nhất là hồi đó, ông Năm cấm con không được chơi với tụi nghèo kiết xác này. “Bộ người ta nghèo là hổng được đi chơi chung hả?” Nghĩa cãi, ổng xách roi đánh, rồi chì chiết ông Ba, bà Hai không biết dạy con, để nó làm hư cục vàng của ổng. Vậy chứ sao ông Năm cấm triệt thằng con được, tụi nhỏ vẫn lớn lên, vẫn trốn nhà mỗi trưa ra mé kinh chơi đồ hàng, chơi đám cưới giả. Nghĩa lớn nhất làm chồng, hỏng biết cưới ai nên cưới luôn hai nhỏ con gái làm vợ! Hải nhỏ nhất làm con. Nhà là chiếc xuồng nhỏ, lại tính động phòng như trong phim kiếm hiệp luôn ở đó mới ghê chứ! Lâu lâu Hạ với Út ngồi nhắt lại, hai đứa vừa buồn cười, vừa mắt cỡ muốn chết. Thằng Hải ngồi ngoài hè nghe, nhìn con chó rồi lằm bằm chắt hồi đó tao ngu như mày mới đi làm con người ta, thiệt tức mình! Út, năm nay mười tám, vừa giỏi giang vừa học giỏi, ai cũng thương cũng mến. Tội nghiệp, hôm có giấy báo kết quả thi vô trường sư phạm, tối Út ngồi ngoài hè khóc. Thím Hai thấy mà làm thinh, sang biểu Hạ qua coi con nhỏ sao rồi. Nó vỗ vai Út, nói gái quê tụi mình học chi nhiều mầy ơi, mơi mốt tao với mầy lấy chồng, rồi sinh con coi như xong chuyện, thôi đừng buồn nữa hen! Út cười méo miệng, nghĩ ước mơ con nhỏ này sao đơn giản quá chừng. “Ừ tao hết buồn rồi, năm sau tao ôn thi lại hỏng biết có khó không nữa. Rớt thì uổng công mình học, còn đậu rồi thì má lấy tiền đâu mà cho tao… Mà, thôi! ra bờ đê ngồi hóng gió...” Nói rồi hai đứa rảo bước đi, để lại thím Hai ngồi trong nhà, chắt có con gì bay vào mắt mới thấy thím cứ nhìn lên bàn thờ ba con Út rồi lấy tay mình quẹt lia quẹt lịa. --- Cơm nước xong Hạ qua nhà Út, một là coi nó hết buồn chưa, hai là để báo cho cái tin “dữ” là anh Nghĩa ảnh về. “Kì này chắt ổng rướt con nhỏ đi luôn quá” Hạ nghĩ, tự dưng nó cười một mình, nụ cười mơ màng và lãng đãng rớt đi đâu đó. Mà cũng ngộ, mình lo làm chi, chiều giờ chắt ảnh qua rồi. Hạ nhớ như in mùa hè năm trước, lúc gốc phượng đầu xóm phết lên một màu đỏ rực làm nó lúc nào cũng ngẩn ngơ, rồi ngậm ngùi khi vô tình thấy con Út bận áo dài trắng, đạp xe đi học. Lần đó ra hái bông phượng đem ép tập, Nghĩa về, ảnh mới thấy đã biết, cười nói lúc rài hai đứa lớn rồi đẹp dữ hen! Út với Hạ ngẩn tò te, điều tra mới ra anh Tèo năm nào. “ Trời ơi - Hạ reo lên - bận đồ sang dữ quá ai mà biết! ở dưới đây nhớ…quá chừng!” Còn Út cười mủm mỉm, kêu anh về nghỉ đi, chiều có thằng Hải rồi qua nhà em chơi, má em nhắc anh hoài. Bực mình ông Năm vậy chứ ông Ba, bà Hai thương thằng Nghĩa như con, nó hiền, lại lễ phép, đúng là tre xấu mọc măng non mà. Nghĩa vào cấp 3 thì lên thành phố học, đi biệt mấy năm. Út, Hạ cũng mất tin tức không liên lạc được. Rồi tự dưng lù lù về, lại vác thêm cái dáng người cao ráo, bảnh bao, biểu sao hai nhỏ kia không bất ngờ được. Đứng nói chuyện với Nghĩa mà Hạ cứ lắp ba lắp bắp, còn con Út coi vậy chứ có khi nào nó dám nhìn thẳng vô mặt Nghĩa đâu. Một tháng hơn cũng đủ làm thổn thức tận đáy lòng của những đứa con nhà quê mới lớn. Người khiếm thị bẩm sinh cũng nhìn thấy Nghĩa đối với Út có chút chi là khác thường, huống chi thằng Hải con Hạ. Hải lạ lắm, trước giờ Út nói gì cũng nghe, nhưng nay nó lùng bùng lổ tai khi Út nhờ nó qua nhà ông Năm cho anh Nghĩa vài cái bánh chuối. Hải ậm ừ, nói mắc đi đặt cá rồi không được. Hạ thì lúc nào cũng tươi cười, cũng ngoắc ngéo chọc quê Út với Nghĩa ò í e… Nhưng đâu có ai biết đêm nay qua nhà Út xong, nó không về mà ra bờ đê, sương đêm lạnh thấu trời. Hạ nghe tiếng bìm bịp kêu mà lòng ngổn ngang, từa lưa như đống lao sậy người ta bày ra trước mặt. --- Mưa đã vào mùa. Cứ xế trưa, trời ui ui rồi mưa lách tách trên mái nhà, có khi tới chiều mới tạnh. Út có tật từ nhỏ, hễ mưa nắng thất thường là nó bị nhức đầu, chóng mặt. Như bữa nay, Út bị cảm mà ráng ra trước hiên nhà nhìn ra sân. Út nói ngắm trời mưa ở quê mình thích lắm, đẹp lắm kìa! Từ khi anh Nghĩa về, Út vui ra mặt. Lúc rài chiều nào ảnh cũng thả bộ dọc vào xóm, ghé qua tiệm nhỏ của má con Út mua chút đồ (bởi vậy mà con nhỏ lúc nào cũng quét tướt, dọn dẹp cho tươm tất). Có khi mua những thứ chẳng vào đâu, miễn là được thấy Út hớt ha hớt hải chạy ra hỏi anh mua gì, em lấy cho, là Nghĩa vui rồi. Có khi lại ghé nhà thằng Hải biểu cho ảnh theo xuồng nó đi đặt lú, cắm câu, chài cá dưới kinh. Hải bắn một tia nhìn dò xét, bụng nghĩ ông này đi lâu quá hỏng biết còn nhớ gì không trời? Hải lầm, không chỉ chạy xuồng máy điệu nghệ mà ổng còn quăng chài tròn vo, chài nào cũng có cá nhiều. Bất ngờ đó làm thằng Hải buồn tình cho Nghĩa mượn chiếc xuồng, chiều nay rủ Út đi nhổ bông súng về nấu canh chua cá rô đồng, bông điên điển. Nghĩa chèo xuồng chở Út đi ra Vàm Kinh, quẹo vào những con lạch nhỏ người ta lấy nước vào ruộng, ở đó nước cạn, trong, bông súng trắng mọc đầy. Nghĩa chống sào, Út đội nón lá ngồi bên hông xuồng, biểu anh Nghĩa nhổ mấy cọng có bông trên đầu á, cọng lá ăn hỏng có ngon! Chiều về trên sông, nắng mơ màng lan tỏa khắp cánh đông quê. Nghĩa vừa chèo vừa ngồi nhìn Út rửa cọng súng mập mạp, nâu nâu, tươi rói có bông màu trắng dã. Tự nhiên thấy thương quá chừng. Lâu lâu Út ngó qua, bẽn lẽn cười, nói làm gì nhìn người ta hoài. Nghĩa gãi đầu, hô đâu có, nhìn bó súng chứ bộ, mà bây giờ hết thèm canh chua rồi, bông súng chấm mắm kho mới ngon, Út biết làm, làm cho anh đi! --- Câu nói ấy hình như là bắt đầu, và có lẽ là cuối cùng cho một cái gì đó. Ba bốn tuần sau, thằnh Hải tay chân nhem nhuốc đi học sửa máy về, thấy trước cổng nhà ông Năm treo cái bảng “Bán đất, bán nhà”. Hỏi má Hai, má ừ ờ, giọng đắng nghét nói hổng biết. Nghe đâu bà con đồn con gái lớn ổng biểu bán hết rồi dẫn thằng Nghĩa lên thành phố ở luôn.. Mà nghĩ cũng kì, xóm nhỏ này ai ngờ cũng lắm trái ngang. Bữa nay hỏng biết sao Hạ dào dào, suốt ngày không nói gì cứ cắm cúi lôi nồi xoong ra bến nước. Chà đến trắng bóng rồi cũng ngồi đó. Từ nay coi như tình bạn giữa nó và Út lại trắng tinh như cái nồi này. Còn con Út, tính nấu cháu trắng ăn với nước mắm kho quẹt cho đỡ lạc miệng mà sao vừa tới khạp gạo, nghe tiếng cái lon nhôm kêu leng beng trong trỏng nó đã lấy tay quẹt rồi. Bến đò chiều nay vắng ngắt, nước lớn vỗ óc ách vào bờ. Con đò ì ạch qua sông. Út đứng dưới gốc trâm bầu, tay ôm rổ bông súng trắng nhìn về một buổi chiều quạnh quẽ, trời thoi thóp nắng và gió nín thở tới tận sáng hôm sau. Đằng kia Hải cũng mới đi xuồng về, nó đứng thật lâu, nhìn Út với tư cách cách của thằng con trai 17 tuổi. Càm ràm, khóc gì khóc hoài vậy trời! Lương Hòa Lạc 19-6-2012
