Văn học blog: Chật vật khẳng định mình

[nguoimatsat 1]

Hiện tượng văn học từ mạng hay còn được gọi là văn học blog ở Việt Nam mới manh nha phát triển từ năm 2007. Chỉ hơn 1 năm xuất hiện, loại hình văn học có cách thể hiện mới này đã tạo ra một hiện tượng trong văn học Việt Nam.

 

Thu hút vì… lạ

 

Tác phẩm trên blog đang gây ầm ĩ hiện nay.

 

Lạ, đó là ấn tượng đầu tiên mà văn chương blog mang đến cho độc giả khi chuyển từ blog xuống dạng sách giấy truyền thống. Một trong những tác phẩm viết trên blog đầu tiên được xuất bản có nhan đề Tớ là dâu do chàng sinh viên Canada Joe Ruelle sáng tác được coi là tiêu biểu cho cái sự lạ. Tớ là dâu vì thế trở thành mở đầu cho làn sóng văn học blog tràn vào thị trường xuất bản.

 

Liên tiếp sau đó, nhiều tác phẩm đi theo trào lưu này lần lượt xuất hiện như: Tuyết đen (Giao Chi), 1MB yêu (tuyển tập do NXB Lao động Xã hội xuất bản), Blog những sắc màu cuộc sống (tuyển tập, NXB Trẻ)… Trong đó, rầm rộ nhất, ấn tượng nhất có thể nói chính là tác phẩm Chuyện tình New York của tác giả Hà Kin.

 

Không bàn tới nội dung của tác phẩm này, chỉ bàn tới sự lạ thì đây là tác phẩm văn học lạ nhất trong hiện tượng văn học blog được xuất bản từ trước đến nay. Sau những bản in bình thường, có lẽ nhận thấy tác phẩm không thu hút bạn đọc như mong muốn, các nhà làm sách đã có một “cải tiến” bất ngờ, ra sách sử dụng cùng lúc hai thứ tiếng Việt-Anh.

 

Gọi là hai thứ tiếng để phân biệt với sách song ngữ bình thường vì trong tác phẩm này, tác giả cho nhân vật suy nghĩ bằng tiếng Việt và nói chuyện bằng tiếng Anh cùng lúc! Cách làm này chưa có tiền lệ vì trước đó, việc sử dụng cùng lúc hai ngôn ngữ trong một tác phẩm văn học chỉ giới hạn trong một vài chi tiết nhằm làm nổi bật sự khác biệt ngôn ngữ chứ không ai làm cả tác phẩm như vậy.

 

Mới đây, tập truyện Dị bản của nhà văn trẻ Đỗ Thị Thùy Linh (tên trên mạng là Keng) lại gây nên một hiện tượng, tác phẩm này ngay khi được xuất bản đã liên tục đứng đầu trong danh sách các tác phẩm ăn khách nhất nửa đầu tháng 7-2008. Dị bản gồm 13 truyện ngắn với đề tài chính là tình yêu của thanh niên hiện đại với những trăn trở giữa tình dục và tình yêu.

 

Đặc biệt, là một nhà văn thế hệ 8X, Keng đã cho thấy một thế hệ hay bị xem là thoải mái trong quan hệ luyến ái nhưng lại luôn khát khao tìm kiếm sự thiêng liêng trong tình yêu như thế nào. Tác phẩm này được đánh giá là đậm chất blog nhất, từ cách viết đến cả cách thể hiện của sách, thậm chí cuối mỗi truyện ngắn tác giả còn dành hẳn một ô góp ý (comment) như trên blog cho bạn đọc nhận xét.

 

Chỗ đứng nào cho văn chương blog?

 

Sách từ blog thực chất là một sự đi ngược so với quy trình xuất bản truyền thống. Trước đây, sách được xuất bản, ăn khách mới được đưa lên mạng. Với văn học blog, mọi việc ngược lại, tất cả những tác phẩm được xuất bản đều đã nổi tiếng trên mạng trước. Những Tớ là dâu, Chuyện tình New York, Tuyết đen… đều đã đón nhận lượng truy cập lên đến con số triệu lượt trước khi lọt vào mắt xanh những nhà kinh doanh sách.

 

Thành công trên mạng được xem là một sự bảo chứng cho thành công trên thị trường, chính vì thế dù không được đánh giá cao về mặt văn học nhưng những tác phẩm trên đều cực kỳ ăn khách như Chuyện tình New York, dù bị nhiều phê phán vẫn tái bản đến lần thứ ba.

 

Thế nhưng, cũng chính chất thoải mái, tự do của blog đã khiến các tác phẩm văn học từ blog phải chật vật tự khẳng định mình. Một trong những nguyên nhân chính bắt nguồn từ sự “non tay” của tác giả khi hầu hết tác phẩm blog được xuất bản đều là tác phẩm đầu tay của các tác giả như Hà Kin, Keng, Joe Ruelle…

 

Và vì đầu tay, lại sáng tác trong một môi trường có sự liên kết cao giữa người sáng tác và độc giả nên các tác phẩm này rất dễ bị lôi kéo theo các nhu cầu của bạn đọc thông qua các kiểu góp ý mà đánh mất đi chất riêng của mỗi nhà văn. Chính vì thế, các tác phẩm văn học blog dù ăn khách vẫn luôn bị đánh giá thấp về chất văn học, kể cả tác phẩm đứng đầu bảng xếp hạng như Dị bản cũng bị một số nhà phê bình cho là “non tay trong cách thể hiện ý tưởng” và “thu hút độc giả chủ yếu bởi yếu tố… lạ”.

 

Tuy nhiên, cũng không thể phủ nhận trong thời điểm dòng sách văn học đang khá im ắng thì hiện tượng văn học từ blog đã thổi nên một luồng gió mới giúp thị trường sách văn học trong nước khởi sắc hơn. Mới chỉ hơn 1 năm xuất hiện cùng những gì đạt được, văn học blog đang hứa hẹn sẽ tiếp tục tạo nên nhiều bất ngờ mới.

 

Theo SGGP

[nguoimatsat 1]

Dị Bản - Tập Truyện Ngắn (Chỉ Đọc Khi Tuổi Đã 18)

 

Tác giả Keng, Tên thật: Đỗ Thị Thùy Linh,

 

Keng's Blog: http://blog.360.yahoo.com/kengvnn

 

About Me:

Tôi là một kẻ Vô Tâm, nhưng chính vì Vô Tâm nên không - thể - quên được những gì đã Để Tâm.

 

Truyện của KENG

… là cuộc sống

… là tình yêu,

… là những điều tôi tìm thấy!

 

Nội dung của “Dị Bản” gồm những truyện ngắn sau:

Tôi là Les

Những sợi len đan rối vào nhau

Yêu cũng được, không yêu cũng chẳng sao

Gia đình - người tình & áo khoác

Những cuộc tình chia lìa chầm chậm

Vàng [Tráo đổi sinh mệnh]

Khúc tình không tên

Mong manh ảo

Tình ảo như cánh diều đang bay

Chấm hết

Rao bán trái tim

Ký hoạ tình yêu

Dị bản.

 

“…Kỷ niệm thời đó, không có điều gì liên quan đến Đan, ngoại trừ việc cô chơi khá thân với người yêu cũ của tôi. Vẫn đủ là một sợi dây dai dẳng trói buộc quá khứ. Đủ để tôi có cơ hội giao tiếp với Đan trong những câu chuyện về cuộc đời. Và trong một lần gặp nhau Đan đã nói rành mạch, ngắt từ đúng chỗ cho việc tạo ấn tượng rằng: “Em cũng đang cố gắng kiếm tiền… kiếm thật nhiều… để khỏi phải lấy chồng!”. Đúng như lời cô, tôi thấy Đan là một dị bản của đàn bà.

 

Ngày tôi kết hôn, Đan dẫn một người bạn trai xuống Vũng Tàu tham dự. Thấy hai người rất vui vẻ tôi nghĩ Đan đã thoát khỏi ý định lệch lạc trên đường sống. Phụ nữ mà không lấy chồng khác nào một mối hiểm hoạ.

 

Vài tháng tôi có một chuyến công tác trên thành phố, hết giờ làm việc lại gọi Đan uống café. Cô chỉ đến một mình, không có bạn trai cùng đi cùng. Hỏi về chuyện tình, Đan cười:

 

Yêu là một chuyện, cưới là một chuyện. Em yêu để cho cuộc sống vui vẻ thôi, còn lấy chồng vẫn là một điều không tưởng.

Nếu em thấy tình yêu đem lại hạnh phúc, sao không thử tiến đến hôn nhân?

Hạnh phúc gì đâu! Thỉnh thoảng yêu để thay đổi không khí chút. Chứ gắn liền nhịp sống của mình với một người nào đó, em chịu không thấu. Thực lòng mà nói em không nhớ được mình đã yêu những ai nữa.

Anh chịu em rồi đấy!

Đan vẫn là Đan, gây khó hiểu cho người khác. Cô đã hoà nhã và thân thiện gấp bội lần mà tôi vẫn không tài nào hiểu được. Cô muốn sống khác người hay là đầu óc đang nghĩ thoáng như Tây? Có lẽ cô thật sự là một dị bản.

 

Cuộc sống hôn nhân của tôi qua thời trăng mật. Vợ dần dà lột xác và bắt đầu mọc ra những nanh vuốt kìm kẹp chồng từng ly, từng tý… Tự nhiên sự lẵng nhẵng căn vặn của vợ hình thành một nỗi sợ. Sợ vợ như sợ sư tử. Ngán vợ như ngán cơm thiu…

 

Tính nghỉ ngơi nhưng chợt nhớ ra Đan, tôi gọi điện mời cô đi uống café. Đan đến, mặc một bộ váy trắng ôm sát thân thể đầy gợi cảm trên chiếc xe tay ga. Nhìn kỹ tôi nhận thấy cô rất đẹp, mặn mà, đằm thắm và đầy sức quyến rũ đàn bà. Không còn nhìn thấy bất kỳ dấu tích ngỗ ngược của con trai nơi cô.

 

... Tôi trùm chăn nằm ngủ và Đan nằm bên cạnh. Nếu là vợ mình, có lẽ tôi đã nhắm mắt chìm vào vô thức, nhưng bên cạnh là Đan - một người con gái lạ lùng, đẹp và hấp dẫn khiến tôi bắt đầu thao thức. Mùi cơ thể của Đan len vào mũi tôi, hoà trộn với men gây ra cảm giác bứt rứt. Đan nằm quay lưng về phía tôi, hồn nhiên thở nhè nhẹ trong cơn ngủ. Bất giác tôi vòng tay kéo Đan vào lòng mình, tiếp xúc với cơ thể nóng ấm của Đan, cảm hứng trong tôi dâng tràn, dào dạt. Tôi không kiềm chế được đôi tay mình, bắt đầu vuốt ve làn da mền mại của Đan. Đến khi chạm lên bầu ngực, cô đẩy tay tôi ra, giọng ngai ngái: “Để yên cho em ngủ nào!” rồi vòng tay ôm chặt lấy tôi.

 

Nếu tôi nhắm mắt ngủ được, đảm bảo tôi không phải là đàn ông. Tôi bắt đầu đè cô ấy xuống, đôi tay sục sạo, khám phá. Đan yên lặng, bất động như một pho tượng, ngoại trừ hơi thở khẽ khàng… Tôi ngủ sao nổi, nên cứ áp sát thân thể cô và kiên trì đẩy tay xuống phía dưới. Đan ngăn cản quyết liệt cho đến khi tôi chạm được vào thánh địa thì cảm nhận được cô khẽ cong người lên…”

 

(Trích đoạn ngắn trong “Dị bản”)

[duongXua 3]

Đọc Dị bản rồi. Một số truyện đáng đọc trong tập là: Gia đình, người tình & áo khoác, Những cuộc tình chia tay chầm chậm, Dị bản,...

[luxio 0]

chỉ là 1 phần thôi, đôi khi khá nhố nhăng