sự cảm nhận của tôi về thơ

[binhkho 119]

sự cảm nhận của tôi về thơ nếu có gì sai sót xin các bạn thơ đóng góp

một bài thơ hay phải có đủ ba yếu tố:
1/văn hay
2/ý hay
3/văn phong của riêng mổi người

vd: về văn hay:
gió dựa tường ngan lưng gió phẵng
trăng soi cửa sổ mắt trăng vuông

ta thấy hai câu thơ trên tả trăng và gió thật bóng bẩy nhưng không có ý gì cả.
vd: về ý
đàn ông đi biển có đôi
đàn bà đi biển mồ côi một mình

trong ca dao trên ý, được gói ghém tâm trạng của người đàn bà sanh nở ,sư nguy hiễm không thể chia sẻ

còn hay về văn phong thì tùy vào tài năng của mổi người.

nếu đủ ba yếu tố trên là một bài thơ hay,
vd:bài điếu văn của Mạc-đỉnh-Chi khi công chúa qua đời
dịch âm
thanh thiên nhất đóa vân
hồng lô nhất điểm tuyết
thượng uyển nhất chi hoa
thiên hà nhất phiến nguyệt
ô hô
hoa tàn
nguyệt khuyết
vân tán
tuyết tiêu

dịch:
trời xanh một án mây
cành lau một điểm tuyết
vườn thượng uyễn một đóa hoa đẹp nhất
đêm một ánh trăng
tiếc sao
hoa tàn
nguyệt khuyết
mây tảng
tuyết tan

* nếu một bài thơ thiếu một hay hai yếu tố trên.theo tôi thì chỉ là một bài thơ đẹp,không là thơ hay.

nhưng nói rộng thêm, một bài thơ hay không hẳn là cần từ câu đầu đến câu cuối
vd: bài thơ quê hương của Giang Nam .hay chỉ bốn câu cuối

Xưa yêu quê hương vì có chim có bướm
Có những ngày trốn học bị đòn, roi...
Nay yêu quê hương vì trong từng nắm đất
Có một phần xương thịt của em tôi

hay ở chổ lồng tình yêu đôi lứa vào tình yêu đất nước,dùng vật chất để nói tình cảm vô hình.thật gần gủi và đơn giản
nhưng không có những câu trên dạo đầu thì không được

hoặc hai câu thơ nhớ bắc của nhà thơ huỳnh văn nghệ

Từ thuở mang gươm đi mở cõi
Trời Nam thương nhớ đất Thăng Long

nhiều người chỉ biết và tâm đắc hai câu trên còn nguyên bài thơ Nhớ Bắc ít ai nhớ trọn vẹn cả bài.

và một yếu tố thật khách quan là quần chúng dể đón nhận
vd: như thơ hàng mạc tử ,xuân diệu,..vv...hoặc ca dao việt nam,hặc những nhà thơ các nước:

nhất tướng công thành vạn cốt khô.

túy ngọa sa trường quân mạc tiếu
cổ lai chinh chiến kỷ nhân hồi.

người đi một nửa hồn ta mất
một nửa hồn ta bổng dại khờ.

.....nói thêm có những dòng thơ siêu thực,bay bỗng như một bức tranh ấn tượng picacso tuy hay về ý và từ nhưng chỉ có những người học cao mới hiểu thì vô tình đã tách mình ra khỏi tần lớp bình dân.thường là bình dân chiếm đại đa số.
và thơ có cái độc đáo nếu ta đem so sánh với nhạc. ở thời điểm hiện tại nhạc hay mọi người điều thích.các ca sỉ dể nổi tiếng,những nghệ sỉ ngâm thơ ít ai biết đến.các tập thơ xuất bản khó bán.thấy là vậy nhưng thơ có sức sống dài hơn nhạc và người yêu thơ nhiều hơn nhạc
vd:
nhũng điệu ru khi ta nghe từ bé,hoặc những ca dao có từ rất lâu.thơ không hạn chế địa lý:thơ nam,trung hay bắc hay. cả nước đều thích.còn nhạc thì tùy lứa tuổi,hát chèo thì chỉ ở bắc.hát bộ(bội) thì chỉ ở trung và nam thích hợp nơi đình miếu.nhạc trẻ sôi động người lớn tuổi dị ứng.
thơ có cái độc đáo rỏ nhất là khi thơ hay đọc lên ai cũng cảm thấy hay không cần tiết tấu.nhạc không như thế tiết tấu,tiết điệu phải hay mới lạ.
tùy không gian:nếu hát nhạc trẻ sôi động giửa lể truy điệu,hoạc hát bội giửa tiệc cưới thì thật là vô duyên.
và có một đều rất rỏ người việt nam rất yêu thơ ,người nước ngoài cho việt nam ta là "thơ và tre"

tóm lại
theo tôi thơ(tất cả các thể thơ: lục bát,tự do,đường luật...vv.) hay. phải hội đủ các yếu tố nêu trên .và được đại quần chúng công nhận.có tuổi thọ dài lâu.không phân biệt tư tưởng chính trị,giai cấp.
nếu thiếu đi một yếu tố nào đó thì đó chỉ là một bài thơ đẹp./.