Thơ Bùi Văn Hải

[buivhai 0]

Nghìn Năm … tiểu cáo

 

Nghìn năm trước:

 

Lý Thái Tổ lập nhà Hậu Lý

Nhìn Hoa Lư – Đô cũ núi non

Bốn bề chim hót véo von

Ở chơi thì được, kế lâu không thành

 

Vì vậy:

 

Vua muốn chọn nơi xây Đô mới

Thấy Đại La - thắng địa rõ ràng

Giữa trung tâm của Nam Bắc Đông Tây

Được cái thế có Rồng chầu Hổ phục

Vùng đã rộng và bằng, thật tốt

Đất lại cao sáng sủa, rõ hay

Dân khỏi khổ cảnh thấp trũng tối tăm

Muôn vật lại rất tốt tươi phồn thịnh

Thực đúng là nơi quan yếu bốn phương

Rất xứng đáng làm kinh sư muôn thủa.

 

Cho nên:

 

Người quyết định ban Thiên Đô chiếu

Bỏ Hoa Lư mà dời đến Đại la

Mùa xuân năm ấy chuyển ra,

Ngẩng đầu nhìn thấy Rồng bay lên trời

 

Đó là:

 

Trên thì thuận với ý thiên

Dưới đep lòng dân cả nước

Vua tôi hợp một lòng sau trước …

Đại La đổi tên mới Thăng Long.

 

Từ ấy

 

Hai trăm mười lăm năm triểu Lý

Đặt nền cho văn hóa của Thăng Long

Lập Văn Miếu, rồi mở khóa thi Nho

Biến Kinh Đô thành trung tâm chính trị

 

Đến thời Trần, bởi hào khí Đông A

Dân đông hơn với tận sáu mốt Phường

Vẫn coi trọng cả thi cử, cùng Nho

Lại mạnh thêm ở phần quân sự nữa.

 

Tới nhà Hồ, giặc phương Bắc tiến sang

Nên Lê Lợi mới dấy binh khởi nghĩa

Qua chín năm với kháng chiến trường kỳ

Đã giải phóng suốt từ nam tới bắc

Giặc tan rồi Lê Lợi bước lên ngôi

Đổi Thăng Long thành Đông Kinh từ đó

Và Kinh Sư nhằm hướng Đông mở rộng

Xây dựng lại rất mực thước hài hòa

Vùng dân sự thì lớn hơn khi trước

Với hai huyện Quảng Đức, Vĩnh Xương

Ở mỗi huyện có mười tám phường riêng

Có nhiều phường thủ công nổi tiếng

Như Nghi Tàm, và Yên Thái, Thụy Chương

Hoặc Hàng Đào, hay Hàng Tranh, Hàng Trống

Cả Kinh Thành như vườn hoa muôn sắc

Ba sáu phố phường từ đó mãi lên danh.

 

Trải ba thời Lê, Mạc, Trung Hưng

Tuy có nhiều đổi thay về chính trị

Nhưng Thăng Long luôn luôn là thành thị

Sầm uất vào bậc nhất của Á Châu.

 

Tới thời giặc Mãn Thanh xâm lược

Vua Quang Trung lãnh đạo nghĩa quân

Tây sơn từ Huế tiến ra

Đuổi lui lũ giặc, dành ngay Kinh Thành

 

Thời nhà Nguyễn, Đô đóng ở Phú Xuân

Và Thăng Long đổi Bắc Thành mà gọi

Năm một ngàn tám trăm ba mươi mốt

Tỉnh Hà Nội – Vua Minh Mạng lập ra

 

Cuối thời Nguyễn, giặc Pháp đến xâm lăng

Cả Hà Nội đã vùng lên kháng chiến.

Thương biết mấyTổng Đốc Thành Hoàng Diệu

Thắt cổ mình, để thọ chỉ năm tư.

Dân hào hùng, lòng can đảm có dư

Nhưng tiếc nỗi, phía triều đình hủ bại

Chẳng đương đầu, mà quay lưng, rõ dại

Hà Nội oằn mình .. dưới gót .. lũ xâm lăng.

 

Dẫu trải qua bao giai đoạn tối tăm

Thu tháng tám, Hà Nội bừng sáng lại

Ngày mười chín, năm bốn lăm lịch sử

Hà Nội rợp trời rực rỡ những cờ hoa

 

Đảng đã chỉ đường, và đưa lối dân ta

Biết vùng lên mà dành về độc lập

Giữa mùa thu, tại Ba Đình nắng dọi

Bác đọc tuyên ngôn, khai sinh … nước cộng hòa.

 

Hà Nội lại trở thành Thủ Đô thiêng liêng

Của Tổ Quốc Việt Nam yêu dấu

Sau quốc hội lần một năm bốn sáu

Từ đó kiên cường, vượt kháng chiến đi lên.

 

Khi Pháp tới, Đảng vững vàng chỉ lối

Lúc Mỹ sang dân đoàn kết một lòng

Cùng cả nước đấu tranh dành độc lập

Hà Nội vỡ òa trong chiến thắng bảy lăm (1975)

 

Thủ Đô ta nay to đẹp đàng hoàng

Như lòng Bác vẫn hằng mong thủa ấy

Tên Hà Nội thiêng liêng và cao quý

Thành Phố vì hòa bình, rạng rỡ khắp năm châu.

 

Trọn nghìn năm Tổ Quốc vẫn nở hoa

Và Thăng Long – Hà Nội đang bừng sáng

Đúng tám giờ, non sông cùng khai hội

Mùng tám tháng mười, mọi nẻo rộn trống vang.

[buivhai 0]

Học kinh chuyển pháp luân.

 

 

Người tu nên biết chọn đường (1)

Đúng - sai, tốt - xấu tỏ tường mới theo

Hãy nghe cho rõ Tỳ Kheo

Có hai lầm lạc như beo hại mình

Mặt là say đắm dục tình

Trước vui nhưng khổ sẽ rình phía sau

Bên thì hành xác đớn đau

Thân gầy mệt mỏi, trí mau mê mờ

Hai sai nhanh tránh chớ ngờ

Bởi đều thái quá, tới bờ vực thôi

Cực đoan phải bỏ cả đôi

Trọn đường trung đạo tinh khôi ta hành

Lối tu chân chính tám nghành

Khi theo được chọn, đại thành không xa

 

***

Vì nhìn đúng gốc hiểu ra (15)

Thế gian muôn sự chỉ là chênh vênh

Tội gì cứ mãi lênh đênh

Để cho rơi thác, vấp ghềnh mà chi

Yêu thì phải sợ chia ly

Ghét vừa chạm mặt muốn đi ra liền

Nghèo luôn mong ước có tiền

Giàu vì giữ của ưu phiền khôn nguôi

Không con sầu mãi chẳng xuôi

Có con vất vả vì nuôi thật nhiều

Khi vui thấy chỉ một chiều

Khi buồn ngẫm lại trăm điều lo toan

 

***

Khách quan thực tế đa đoan (27)

Nhưng do mình cả, đâu oan chỗ nào

Vì tham nên cứ vơ ào

Sắc - tiền - danh - vị … càng vào càng ham

Khi tham, không được, chẳng cam

Nếu mà có được lòng tham tăng dần

 

***

Muốn thôi nên loại từng phần (33)

Bẻ cành, thân trước, rễ lần lôi lên

Cây tham triệt tiệt vứt bên

Tuy là rất khó nhưng nên vững vàng

 

***

Kiên tâm chắc trở chớ màng (37)

Một khi đã hiểu rõ ràng nguyên nhân

Lối lành ta nhẹ bước chân

Nương theo “Bát Chánh” kẻo ân hận hoài.

 

 

Ghi chú:

- Từ câu 1 -> 14 nói về hai đường cực đoan sai lạc và đường trung đạo phải theo.

- Từ câu 15 -> 26 nói về chân lý cao diệu thứ nhất “Khố đế”.

- Từ câu 27 -> 32 nói về chân lý cao diệu thứ hai “Tập đế”.

- Từ câu 33 -> 36 nói về chân lý cao diệu thứ ba “Diệt đế”.

- Từ câu 37 -> 40 nói về chân lý cao diệu thứ tư “Đạo đế”.

[buivhai 0]

Tâm thanh tịnh

 

Cái tâm thanh tịnh giống như gương

Đối cảnh luôn soi rất tỏ tường

Phước đến lại đi dường ngọn gió

Lộc ngưng rồi tán tựa hơi sương

Ánh sáng mong mê đành nín phục

Màn đêm định doạ phải thua nhường

Thế cuộc vần soay đều thấu cả

Không mừng không giận, cũng không nương

[buivhai 0]

Kẻ Tự ngã

 

Tự ngã sinh thù, thấy những thương

Kẻ ngu chưa thấu lẽ vô thường

Mải mê tranh cãi, sân thêm nặng

Đắm đuối hơn thua, hận lại vương

Hãy kệ người lầm, hay đúng lối

Nên xem lý phải, hoặc sai đường

Ai hành không tốt, tai ương chịu

Được mất mau mờ như khói sương

[buivhai 0]

Gửi người chịu quả báo

 

Nhường nhịn bên ngoài ích mấy đâu

Trong tâm xả được mới thôi sầu

Xưa gieo nhân ác, trông thì thoáng

Nay hái quả tai, chịu lại lâu

Phẫn nộ hãy dằn, hung chuyển ý

Từ bi nên khởi, dữ quay đầu

Thiện chưa chín muồi, còn xa phúc

Gắng luyện tinh cần, sau hết âu.

[buivhai 0]

Nhắn kẻ sai đường

 

Đã là biện luận phải công minh

Thấy đúng nghe theo mới lợi mình

Mang thế ra đe, người ngốc sợ

Đem quyền mà doạ, kẻ khôn khinh

Trái đường mới hận, không suy lý

Đúng nèo nên bi, vẫn xét tình

Biết lỗi quay đầu, mau tới bến

Vòng vo chi lắm, trí không tinh

[buivhai 0]

Tặng Hữu Lậu Am Chủ

 

 

 

Phàm phu và người trí

 

Cái tâm người trí khác phàm phu

Thấy trái can ngăn, chẳng chút thù

Phía muốn khoẻ tài, xa hướng đạo

Bên không cậy giỏi, giữ đường tu

Hiên ngang nói thẳng, đâu tơn hớn

Lén lút ngoáy sau, lại gật gù

Vì chúng đương đầu muôn sóng cả.

Giữ thân von vón hạng phàm phu

[buivhai 0]

Tặng Hữu Lậu Am Chủ

 

Phàm phu và người trí

 

Cái tâm người trí khác phàm phu

Thấy trái can ngăn, chẳng chút thù

Phía muốn khoẻ tài, xa hướng đạo

Bên không cậy giỏi, giữ đường tu

Hiên ngang nói thẳng, đâu tơn hớn

Lén lút ngoáy sau, lại gật gù

Vì chúng đương đầu muôn sóng cả.

Giữ thân von vón hạng phàm phu

 

[buivhai 0]

Tặng Hữu Lậu Am Chủ 2

 

Uống nước Thế Tôn

 

Dòng nước mát lành, sách Thế Tôn

Chuyên tâm ta tắm, sẽ trong hồn

Vô minh rũ sạch, sinh hoa trí

Thanh tịnh dâng đầy trổ trái khôn.

Trong đã vững vàng, xoay chẳng choáng

Ngoài dù khấp khểnh bước không chồn

Bao người yêu ghét đâu quan trọng

Việc đáng thì làm, chính pháp môn

[buivhai 0]

Ăn

 

Ăn gì cũng được, chớ lưu tâm

Tỉnh táo cho mau kẻo bước lầm

Rau cứ cuốn gà, ô nhiễm dạ

Thịt không nghĩ lợn, thanh tao mâm

Quẩn quanh chay mặn, tham thêm nặng

Vướng vít ruột gan bệnh lại trầm

Tu ý chưa nên, suy mồm miệng

Đó là si quá, trở thành hâm