Muốn sang phải bắc…

Liên bước vào lớp, giọng dõng dạc:

- Cả lớp trật tự nghe tớ thông báo!

Chẳng ai thèm ngoái lại, ai cũng bận bịu việc riêng của mình, đứa đan, đứa thêu tranh, đứa xoen xoét mồm chửi con đĩ ất ơ nào đang lăm le giật bồ nó, đứa cay cú bà giáo dám cho nó cho điểm 0 chuyên cần chỉ vì đi muộn… Gần một trăm cái mồm cùng hoạt động trong một cái phòng chật chội thì họa có loa dàn mới át nổi. Giọng mấy bà tám còn to gấp mấy giọng Liên. Đại học là phải học đông như thế mới chất.

Mic hỏng, quỹ lớp cạn, xin trường thì trường mặc bay, nói không ai nghe, bực mình, Liên dùng hết sức bình sinh đập rầm xuống bàn. Ai nấy giật thót cả tim.

- Các bạn buồn cười nhỉ? Ngồi trong lớp mà cứ ầm ầm lên.

- Đang ra chơi, không nói chuyện thì ngồi tự kỉ với nhau hả lớp trưởng? – Giọng cái Hằng choen choét phía dưới. Nó là đứa đanh đá và phản động nhất lớp. Hồi đầu năm nó tự ứng cử cán bộ lớp nhưng không ai bầu nên đâm ra cay cú đội ngũ cán bộ lớp lắm, hạch sách từng tí một. Mà về sau nó lại được nhiều đứa quý, nhờ có nó mà cán bộ lớp phải dè chừng. Tiền nong mà loằng ngoằng nó chửi cho tái mặt.

- Tớ có chuyện quan trọng muốn thông báo. Vì mic hỏng nên các bạn trật tự nghe.

- Mẹ, đổ cả đống tiền vào mua mic mà hỏng lên hỏng xuống, chúng mày mua đồ Tàu à? – Cái Hằng vẫn cố đế thêm vào. Nhi bí thư phải gàn mãi nó mới yên.

Đợi cả lớp yên ắng, Liên còn cẩn thận đóng kín các cửa lại rồi mới trịnh chạc thông báo:

- Như các bạn đã biết, lớp mình sắp học xong học kì một. Ngoài việc đi ngày 20 tháng 11, chúng ta phải đi thêm học phần nữa.

- Đi học phần là cái qué gì thế lớp trưởng ơi? – Tiếng cái Hòa chao chao lên, nó là chúa lanh chanh.

- Tớ vừa đi họp về nên cũng vừa mới biết thôi. Đi học phần tức là kết thúc mỗi học phần thì phải đi cảm ơn thầy cô dạy học phần đó. Học bao nhiêu học phần trong một học kì thì cuối kì phải đi bấy nhiêu học phần.

- Vẽ, đã đi 20 tháng 11 rồi lại còn phải cảm ơn học phần, cảm ơn éo gì lắm thế. – Cái Hằng vẫn còn lẩm bẩm.

Liên bực mình cái Hằng lắm, nó cứ làm như Liên vẽ hươu vẽ vượn ra để ăn tiền của nó không bằng. Liên đáp thẳng vào Hằng:

- Không phải tớ vẽ ra mà thông lệ ở các trường và các khoa đều thế bạn ạ. Bạn nào không tin thì cứ đi hỏi.

- Thế không đi có làm sao không lớp trưởng ơi? – Tiếng cái Loan the thé.

- Không đi thi lại ráng chịu. Toàn bộ điểm chuyên cần, điểm điều kiện, điểm thi và giới hạn đề thi phụ thuộc hết vào lần đi học phần này đấy. Đi 20 tháng 11 chỉ là phụ.

- Thế đi như thế nào hả lớp trưởng? – Lại thêm tiếng cái Chi vọng lên.

- Theo thông lệ thì mình sẽ đi tiền theo số học trình. Môn nào ít học trình thì đi ít, nhiều học trình thì đi nhiều. Mọi năm là một trăm năm mươi nghìn một học trình, nhưng năm nay tiền mất giá, giá cả tăng thì phải hai trăm nghìn mới được.

- Sao nhiều thế? Đào đâu ra tiền mà đi? – Cả lớp lại nhốn nháo nhộn nhạo như cháy chợ. Bàn tán, chửi mắng, nói xấu, xỉ vả, cãi nhau, xô bồ, đủ các thể loại. Mỗi người một giọng. Những lúc như vậy lớp vui đáo để.

- Lớp trưởng ơi, tớ có ý kiến. Cả lớp nghe tớ bảu này! – Cái Phèng đứng lên, nhau nháu cái giọng đặc sệt Vĩnh Bảo – Theo tớ chúng mình không nên đi xiền tốn kém lắm mà lại mất hết lòng nhau. Như ở quê tớ người ta chỉ biếu thầy cô chai mắm với mì chính thôi. Đi thế cho tình cảm. Tình cảm là chính.

Liên gạt phăng ý kiến của cái Phèng:

- Dở hơi à! Ai lại làm thế, bôi bác chết. Các cô ở thành phố chứ có ở quê đâu mà đi mấy cái đấy.

- Thật, đi mất cái đấy các cô lại chẳng hất mẹ ra đường cả lũ. – Vẫn là tiếng cái Hằng, cái giọng Hải Phòng nặng trình trịch của nó không lẫn đâu được.

Liên tiếp tục phân trần:

- Giờ có tốn cũng phải chịu chứ biết làm sao. Đi mấy cái thứ vớ vẩn rồi thi lại, học lại còn khổ hơn. Mà lớp mình đông chia ra cũng còn đỡ, lớp người ta có hai mấy mạng cũng phải đi bằng tiền kia kìa.

Thấy lớp vẫn ồn, Nhi đứng ra ổn định:

- Thôi được rồi, bây giờ lớp mình thống nhất là đi như thế nhé. Lớp trưởng tính luôn tiền đi cho nhanh.

- Kì này lớp mình học bảy môn: môn thống kê xã hội học ba học trình, môn triết học Mác – Lênin ba học trình, môn tư tưởng Hồ Chí Minh ba học trình, môn tiếng Anh năm học trình, môn đường lối cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam bốn học trình, môn cơ sở văn hóa Việt Nam bốn học trình, còn môn thể dục không có số học trình nên tạm tính là hai học trình.

- Sao không tính một một học trình cho rẻ? – Cái La ngồi dưới hỏi vắt vẻo.

- Không được, một học trình ít quá thầy chẳng lấy đâu.

Nói rồi Liên lôi điện thoại ra tính.

- Như vậy tổng cộng là hai tư học trình, nhân với hai trăm nghìn là bốn triệu tám trăm nghìn. Cộng thêm tiền bánh mỗi hộp năm mươi nghìn là ba tăm năm mươi nghìn nữa. Tổng cộng là năm triệu một trăm năm mươi nghìn. Ok?

- Thế không mua bánh không được à? – Lại một đứa nữa hỏi vọng, bọn này cứ quen thói tiết kiệm không phải lối

- Ai lại làm thế. Đưa tiền không trơ lắm, các cô trả lại đấy. – Liên lại phải gàn – Tóm lại, chia ra chín mươi hai người là khoảng năm mươi sáu nghìn một người nhé. Trong ba ngày các bạn đóng đủ cho Nguyệt lớp phó đời sống. Đi sớm thì có đề sớm mà ôn.

Phía cuối lớp, bọn cái Hương cái Trang đang bàn kế hoạch đi tiền riêng. Hương nói thầm vào tai Trang:

- Mày chuẩn bị tiền đi riêng cho điểm cao nhá. Chứ có mấy môn khó vãi, tao sợ trượt lắm mày ạ.

- Ơ, tao tưởng đi học phần thì không bị trượt – Trang ngạc nhiên.

- Mày ngu lắm. Nói bé thôi không bọn nó nghe thấy. Đi học phần chỉ là để có đề cương cho lớp thôi chứ vẫn trượt như thường. Đi riêng thì các cô mới nhớ mặt mình mà nâng điểm lên chứ.

- Nhưng tao chưa đi kiểu này bao giờ mày ạ. Sợ các cô không lấy.

Hương huých nhẹ vào sườn Trang.

- Ui giời, lấy mạnh. Mày không nghe cô Chín vừa nói oang oang trên lớp đấy à – Nó nhại lại cái giọng ngọt choét của cô Chín dạy môn tư tưởng Hồ Chí Minh lúc nãy, nghe rõ điêu – “Hòn đất ném đi hòn chì ném lại, không học được thì biết đường đi cửa sau đi. Các em năm nhất không biết gì nên cô mới nói, coi như dạy các em thêm một bài học…”

***

- Thầy Lợi thống kê bốn trăm nghìn, cô Chín tư tưởng sáu trăm nghìn, cô Ngoan triết học sáu trăm nghìn, cô Phòng đường lối tám trăm nghìn, thầy Đãng tiếng Anh một triệu, cô Thi cơ sở văn hóa tám trăm nghìn, thầy Mạnh thể dục bốn trăm nghìn. Các cậu nhìn kĩ phong bì nhá, niêm phong rồi không mở ra đâu đấy. – Nguyệt giơ phong bì ra giữa mặt cho cả bốn đứa cán bộ lớp xem.

Tiền thì đủ rồi nhưng cái Linh ngứa mắt cái phong bì thế không biết. Nó là lớp phó văn thể mỹ, tính cũng duy mỹ, hình thức lắm, cái gì cũng phải đẹp, phải sang. Nó lên giọng hạch sách:

- Này, sao không mua cái phong bì đẹp đẹp tí, trông cái phong bì bẩn bẩn nhìn mất cảm tình lắm Nguyệt ơi.

- Tiền đâu mà mua, quan trọng là bên trong chứ hình thức làm gì cho mệt. Các cô có để ý đâu. – Nguyệt gạt đi, tính nó kiệt lắm, mà là kiệt cho lớp, nên cũng tốt.

Kiểm tra xong tiền nong, Liên đứng lên chốt:

- Vậy là xong hết rồi nhớ. Hôm nay mình đi bốn người, ba người để mai đi, đi luôn chiều nay cho nhanh không thì không kịp. Hẹn nhau sáu giờ tối nay ở cổng trường.

- Còn xe pháo thì sao hả Liên?

- Ờ đấy, quên mất. Thế ở đây những ai có xe?

- Chỉ có mỗi Linh có xe thôi. Nhà bạn ấy ở trong thành phố mà. – Giọng cái Thắm chọc ngoáy, nhà nó nghèo nên ghét mấy đứa thành phố lắm. Mà nó biết thừa cái Linh được bầu vào cán bộ lớp vì cả lớp có mỗi mình nó ở thành phố chứ được cái bộ dạng gì. Ngay cả điểm đầu vào nó còn thiếu, chạy mất năm mươi triệu mới được vào trường.

- Để tớ cho bạn đi nhờ nhé. – Linh cũng chẳng vừa, dân Hải Phòng mà lại chịu ai bao giờ.

- Tớ thì mượn được xe của ông anh họ rồi. – Nhi nói.

- Thế còn Nguyệt?

- Tớ không có.

- Tớ cũng không có xe. Như vậy thì tớ với Nguyệt sẽ thuê xe đi chung. Thắm có thể đi chung xe với Nhi hoặc Linh. Thống nhất thế đi, sáu giờ có mặt ở cổng trường. Các bạn có thể về được rồi.

Lúc ra cửa lớp, Nguyệt níu tay Liên lại.

- Tớ quên mất, khi nãy không nói, bánh chỉ có hai lăm nghìn một hộp thôi, còn thừa một trăm bảy lăm nghìn.

- Sao cậu mua bánh rẻ thế? Vãi!

- Tiền là được rồi, cần gì mua bánh ngon. Tiết kiệm đồng nào hay đồng ấy.

Lần này Liên nể cái Nguyệt thật, tiền chùa mà nó cũng tiếc. Đúng là đại kiệt. Liên nghiêm giọng:

- Vậy đưa chỗ tiền thừa cho tớ trả tiền thuê xe. Thừa thiếu thế nào tớ bảo cậu sau.

Nguyệt móc ví, đưa đúng một trăm bảy năm nghìn không thừa không thiếu, còn dặn Liên phải lấy hóa đơn về. Nhưng dại gì Liên lấy hóa đơn, nó cũng muốn tranh thủ ăn bớt tiền thuê xe, ít nhiều cũng được bữa cơm trưa.

***

- Tới giờ ăn cơm mà mày còn đi đâu đấy con?

- Con với mấy đứa cán bộ lớp đi cảm ơn học phần bố ạ.

- Cảm ơn học phần là cái gì?

- Là đi cảm ơn giáo viên bộ môn đấy bố.

- Thế không có quà cáp gì cho người ta à?

- Thời buổi này ai quà cáp hả bố, tiền thôi! – Linh lên giọng với bố, ra vẻ lõi đời. Vào đại học nó khôn ra được bao nhiêu.

Ông Hùng đang đọc báo cũng phải ngoái lại đế thêm một câu. Câu này ông nhai đi nhai lại dễ đến vài trăm lần rồi.

- Đấy, tao đã bảo mà, công an, giáo viên, bác sĩ, ba hạng người này mà chê tiền thì chó chê cứt.

Trời tháng mười hai rét cứa da cứa thịt, từng cơn gió lạnh khô không khốc cứ tát thẳng vào mặt người đi đường để lại những vết đỏ hằn trên da thịt. Cái rét miền Bắc là cái rét độc, ai không cẩn thận là bỏng lạnh như chơi. Sống ở nơi khắc nghiệt nên con người cũng khắc nghiệt lắm.

- Làm cái gì mà lâu thế, mọi người đợi mỗi mình bạn thôi đấy. – Vừa nhìn thấy Linh, Liên đã rau rảu cái mồm.

- Thì nhà tớ xa, các bạn phải thông cảm chứ.

Năm đứa đến nhà cô Ngoan dạy triết đầu tiên, nhà cô ấy ở gần trường nhất.

- Ê dừng lại, phải nhà này không? – Thắm chỉ vào gian nhà màu vàng cũ kĩ bên đường – 143a phố Tây Sơn nhé.

- Nhà cô Ngoan là 143b cơ mà Thắm, bên này nè.

Cả bọn nhìn theo hướng tay Linh chỉ, đứa nào cũng phải hoác mồm. Số nhà 143b là căn biệt thự ba tầng xây theo kiểu đời mới, vườn tược rộng rãi đến vài chục mét với đầy đủ non bộ, cây cảnh, bể cá, cổng sắt cao vút như Dinh Độc lập. Căn biệt thực mọc sừng sững thật đối nghịch với những dãy nhà ụp xụp, cũ kĩ xung quanh như một trò đùa kệch cỡm của không gian.

Nguyệt thì thầm:

- Liên ơi, bạn có nhầm không, hay là 143a? Chứ trông cô Ngoan giản dị lắm mà, sao nhà lại to thế được?

- Nhầm thế nào được, tờ danh sách địa chỉ này tớ xin ở khoa mà.

Cả bọn còn bán tín bán nghi thì Linh chen vào:

- Các bạn chẳng biết gì, xu hướng của người giàu bây giờ là càng giản dị càng tốt, nhất là tầng lớp giáo viên. Mà cô là trưởng khoa, giàu là đúng rồi.

- Thì bọn tớ ở quê ra, có biết gì về người giàu ở thành phố đâu. – Cái Thắm vẫn trả treo.

- Không biết thì học dần đi bạn ạ, không thể cứ sống ở quê mãi được đâu. – Linh nguýt giọng.

Cả bọn tiến đến căn biệt thự, nhưng chẳng đứa nào dám bấm chuông, cứ đùn đẩy nhau, hình như vía của chúng quá bé so với căn biệt thự này. Rốt cuộc cái Linh phải ra bấm chuông, đi với bọn nhà quê phát bực.

Ring… Ring… Bấm một hồi, hai hồi, ba hồi, đến hồi thứ n mới có một thằng bé lót nhót chạy ra, chẳng biết tại nhà rộng quá không ai nghe thấy hay tại bệnh kiêu của người giàu nữa.

- Các chị gặp ai ạ?

Nhìn thằng bé chắc là con cô, béo nhũm nhĩm thế mà.

- Mẹ có nhà không em?

- Mẹ em đi vắng chưa về chị ạ.

Liên ngớ cả người, rõ ràng lúc trưa nó gọi điện cô hẹn nó tối đến mà. Nó vẫn gặng hỏi.

- Thế em có biết khi nào mẹ về không?

- Dạ hông, cái này chị phải hỏi mẹ em.

- Ừ được rồi em đi vào đi, chị chào em.

- Thế là sao hả Liên? Tớ tưởng bạn hẹn cô rồi? – Cái Nhi có vẻ bực mình.

- Rõ ràng buổi trưa tớ hẹn cô cô bảo tối đến mà! – Liên vừa phân trần vừa rút điện thoại ra gọi, giọng nhẹ như tơ – A lô, em chào cô ạ! Cô ơi, em với các bạn cán bộ lớp đang ở trước cửa nhà cô, mấy giờ thì cô về ạ?

- Ôi chết, thế à! – Giọng cô có vẻ thửng thốt – Chết, giờ cô lại bận chút việc ở bên ngoài, chắc tầm tám giờ cô về, em với các bạn cứ đi các thầy cô khác rồi quay lại nhà cô sau cũng được!

- Dạ vầng! Em chào cô ạ! – Liên quay sang mấy đứa kia – Cô bảo giờ cô đang bận ở ngoài, mình cứ đi các thầy cô khác, tí quay lại cũng được. Đi thầy Lợi thống kê đi!

Nghe tiếng xe máy nhỏ dần, cô Ngoan mới khẽ bảo con:

- Ngó ra xem các chị về chưa con!

- Sao em không để chúng nó vào nhà, giời lạnh thế này bắt đi lại nhiều tội ra.

- Kệ nó đi anh, ai bảo nó đến đúng giờ nhà người ta đang nấu nướng, ai mà tiếp được. – Giọng cô vẫn nhẹ nhàng, ấm áp.

***

Nhà thầy Lợi ở đường Nguyễn Văn Linh, giờ tan tầm container đi lại như mắc cửi, từng đàn, từng đàn, xe này ấn đít xe kia mà đi, nhìn phát hãi. Chúng là những con quái vật nghiến thịt người của ngành công nghiệp hiện đại. Trừ cái Linh ra thì bốn đứa kia lần đầu tiên đi giữa hàng container đông nghẹt như thế này, đứa nào cũng sợ són linh hồn.

- Sao cái đường này khiếp thế hả Linh? – Giọng cái Nhi run run.

- Đi nhiều thì quen thôi. Đi tầm này còn an toàn chán vì đông nên nó mới đi chậm, chứ tầm tối muộn đường quang nó phóng bạt mạng ấy chứ. – Linh vẫn thản nhiên, nó đi quá quen cái đường này rồi. Đúng là người thành phố thì tim to hơn người nhà quê.

Nhà thầy Lợi thì giản dị hơn nhà cô Ngoan, chỉ là cái nhà ống ba tầng trong một con ngõ nhỏ. Nhưng bên trong cũng bày biện đủ thứ, toàn đồ dễ vỡ, làm mấy đứa cứ phải đi lần từng bước một, vỡ một cái thì chết tiền đền.

Vừa ngồi cái thầy vào chuyện luôn, không thèm mời nước mời nôi gì sất. Thầy đánh thuê nhiều trường, ngày nào cũng phải tiếp vài đám sinh viên, nên dẹp luôn khoản nước nôi cho nhanh.

- Lớp mình là học kém môn của thầy lắm! Thầy gọi mấy đứa lên bảng mà mù tịt chẳng biết gì.

- Dạ, thầy thông cảm ạ! Lớp chúng em là lớp xã hội nên tính toán kém lắm ạ. – Liên cười trừ vớt vát.

- Thầy cũng biết thế nhưng cứ học hành thế này thì chẳng ai qua nổi đâu. Môn này thầy ra nhiều bài tập đấy chứ không có lí thuyết mà học thuộc lòng đâu.

Thầy nói nhẹ nhưng chắc chắn từng chữ một, làm cả bọn sốt vó, nhất là cái Thắm, nó dốt đặc về tính toán.

- Nhưng mà không sao. Không học được thì thầy có cách giúp. – Nói rồi thầy chỉ vào túi quà, rất điềm đạm – Thế trong phong bì này là bao nhiêu tiền?

Thầy hỏi thẳng thừng quá, làm đứa nào cũng chết đứng người, tim chúng nó mà có mồm chắc cũng phải há hốc ra mà thở. Liên biết ý thầy, đã hỏi vậy thì cứ trả lời thẳng luôn cho nhanh.

- Dạ, bọn em đi theo số học trình, môn của thầy có hai học trình nên chỉ có bốn trăm nghìn thôi ạ.

- Thế lớp em có bao nhiêu người?

- Dạ, chín mươi hai người ạ.

- Thế thì thầy chỉ chắc là khoảng chục người qua được thôi. - Thầy ngồi tính nhẩm một lúc rồi nói tiếp, giọng trùng xuống, nghe rất bé – Nếu muốn qua hết mà điểm lại cao thì cứ đưa thầy tầm bốn triệu sáu nữa.

Cả năm đứa cùng há hốc não, mắt mở to nhìn nhau, không nói được câu gì. Lặng đi một lúc, mãi Liên mới dám nói tiếp:

- Dạ em biết rồi. Để em về nói với các bạn ạ. – Nó ngập ngừng một lúc rồi chốt tiếp một câu – Thế có chắc là điểm cao không hả thầy?

Thầy chẹp nữa rồi nhẹ nhàng nói tiếp:

- Chắc chắn là tám chín hết. Các em cứ yên tâm!

- Thế không làm được bài thì sao hả thầy? – Cái Thắm nhanh nhảu.

- Chỉ cần không để giấy trắng thì kiểu gì cũng tám chín. Cứ yên tâm! À, lần sau đến thì mang theo két bia nữa, thầy thích uống bia. – Rồi thầy cười, để lộ ra hàm răng vàng ố trông đê tiện hết mức.

Cả bọn ra khỏi nhà thầy, vẫn không hết bàng hoàng. Đi được một quãng dài Linh mới dám nói:

- Cả đời tớ chưa từng gặp giáo viên nào như thế. Vãi quá!

- Thầy đòi những bốn triệu sáu! – Liên thốt lên, vẫn chưa hết bàng hoàng, chỗ tiền đó bằng cả hai tháng lương của bố nó cộng vào.

Nguyệt ngồi sau tính nhẩm một lúc, mặt bỗng sáng rỡ.

- bốn triệu sáu chia cho chín mươi hai người thì là năm mươi nghìn một người. Bỏ ra năm mươi nghìn mà được tám chín, lại không phải học hành gì, tớ thấy được đấy các cậu à.

- Nhưng có chắc thầy cho tám chín hết không hay lại vẫn trượt thì bỏ mẹ. – Cái Thắm vẫn tiu nghỉu – Với lại còn tính thêm cả két bia nữa đấy.

- Các cậu ơi dừng ở đây đi để tớ hỏi chị tớ cho chắc.

Liên ra hiệu cho cả bọn dừng ở vỉa hè rồi rút máy gọi cho chị họ nó đang học khóa trên. Xong, nó quay lại khẳng định với cả bọn:

- Tớ vừa hỏi chị tớ rồi, năm ngoái chị ấy cũng học môn thống kê xã hội học của thầy. Chị ấy bảo cứ yên tâm, thầy nói là làm. Chị ấy còn bảo lớp chị ấy năm ngoái nhiều đứa không làm được cứ chép lại đề mấy lần cho đầy hai mặt giấy, chín hết. Mà á, khác khoa nên thầy mới lấy rẻ thế chứ hôm nọ chị ấy đi hộ mấy đứa ở khoa thầy bị học lại những hai triệu một đứa cơ.

- Thế thì yên tâm rồi. Hôm nào thi cứ chép cho đầy hai mặt giấy – Cái Thắm thở phào nhẹ nhõm.

- Chị tớ bảo thầy sòng phẳng thế là sướng ấy, mất có tí tiền mà điểm cao chót vót. Chứ lắm cô khoa mình tiền thì vẫn nhận mà trượt thì vẫn trượt như thường, còn làm kiêu cơ.

***

Trời càng về tối càng lạnh, bầu trời thở ra những làn hơi khô khốc như con bệnh hen sắp chết. Nhi với cái Nguyệt không chịu được lạnh đã bắt đầu ho khụ khụ. Chỉ khổ cái Linh, nó quên khẩu trang, da mặt nó mỏng nên đi gió lạnh xót như bôi cồn.

Nhà cô Chín ở chân cầu Bính, trước cô khá lắm nhưng có thằng con nghiện nên nó đốt gần hết. Nghe bảo năm sau cô về hưu nên năm nay cô “ăn” tích cực lắm, chẳng nể nang gì hết. Nghe cô oang oang trên lớp cũng đủ biết.

Cả bọn vừa đến đầu ngõ nhà cô thì láng tháng thấy bóng cái Hương với cái Trang ở trước cửa nhà cô. Hình như chúng nó đang chuẩn bị về.

- Này, đi chậm lại tí đi! Kia có phải cái Hương với cái Trang không các cậu? – Liên ra hiệu cho cả bọn đi chậm lại.

- Ừ đúng rồi, là chúng nó đấy! Chúng nó đến nhà cô làm gì nhỉ? – Nhi tò mò.

- Đêm hôm mò đến nhà cô, không đi tiền thì còn làm gì. – Thắm nói giọng khinh khỉnh – Mà lớp mình chắc chẳng riêng gì chúng nó đâu. Cô đã nói thế cơ mà.

Để tránh mặt, Liên bảo cả bọn tắt máy, dắt xe vào bụi cây đầu ngõ. Xe cái Hương phóng vụt ra, vẫn còn nghe thấy tiếng cái Hương hỏi:

- Vừa nãy cô dặn gì ấy nhỉ, tao quên mẹ mất rồi.

- Có thế mà cũng không nhớ. Cô bảo làm xong cứ đánh dấu x vào hai dòng cuối trang nhất, thế thôi.

Đợi hai đứa kia đi khỏi cả bọn mới dám vào. Nhà cô Chín trông hơi bề bộn, đồ đạc không có gì nhiều. Cô Chín thuộc tuýt người văn vẻ, lễ nghĩa, hỏi han nhà cửa từng đứa một. Rồi cô khuyên nhủ:

- Chúng mày vừa chân ướt chân ráo lên đại học, nhìn đứa nào cũng trong sáng, cô thương lắm. Thương nên cô mới nói. Chốn này là chốn cheo leo. Trông ngoài thì tử tế thế thôi chứ chẳng thua gì hàng tôm hàng cá, đấu đá nhau tí một, từ giảng viên đến sinh viên. Chúng mày cứ học đi rồi sẽ thấy hết. Cô là cô nói thẳng, cái khoa này dột từ nóc dột xuống rồi. Mà chẳng riêng cái khoa này, đâu cũng thế thôi. Trước đây cô cũng phấn đấu lắm, nhưng nghĩ bè cánh không có, tiền cũng không nên thôi chẳng bon chen, cứ dạy đến khi nào về hưu là được. Ơ kìa, uống nước đi các em! – Cô nhấp ngụm nước rồi nói tiếp – Cái này trên lớp cô nói rồi, giờ nói lại không thừa. Đứa nào học được thì cô vẫn cho điểm cao, còn không học được thì cứ đến cô, cô bày cho cách mà qua. Cái này là cô nói rất thật, coi như cô dạy các em bài học đầu đời. Ở cương vị của thầy trưởng khoa hay cô chủ nhiệm các em thì không nói được nhưng cô thì cô nói được. Hòn đất ném đi hòn chì ném lại. Nhà có cửa trước, cửa sau. Sau này các em có đi làm thì cũng nhớ như thế. Đấy là cách sống khôn ngoan ở đời đấy các em ạ.

Thấy cô nói thế, cái Linh hỏi nhỏ:

- Cô ơi, thi môn của cô có khó không ạ?

Cô cười tế nhị:

- Khó thì không khó mà dễ cũng không dễ. Cứ học đi, nếu thấy khó quá thì mấy đứa lại đến đây cô bày cách cho. – Nói rồi cô nhìn đồng hồ - Ừ thế cám ơn lớp đã quan tâm tới cô. Thôi muộn rồi, về không lạnh!

Đi khỏi nhà cô, cả năm đứa vẫn còn bồi hồi nhiều cảm xúc khó tả. “Chốn này là chốn che leo”, câu nói này chúng nó sẽ nhớ mãi về sau, để dạy lại cho con chúng, cho học trò của chúng, lớp này đến lớp khác. Học đại học là những bài học không nằm trên sách vở.

***

Chúng nó tiếp tục quay về nhà cô Ngoan, đã hơn tám giờ, chắc cô về rồi. Trời càng về đêm càng lạnh, Nhi với Nguyệt đã chuyển từ ho sang sổ mũi, đứa nào cũng sụt sùi, tay chân lạnh ngắt. Cái Linh thì phải vừa đi vừa lấy tay che mặt. Chỉ có cái Thắm là vui, được đi ngắm phố phường nó thích lắm. Nhà nó ở tận Cao Bằng, đường đất gập ghề không có đèn, xung quanh là rừng núi bạt ngàn, cứ đến tối là như chìm vào cõi chết đen nghịt. Xuống Hải Phòng, nó như bước vào một thế giới khác hẳn, chỗ nào cũng tràn ngập ánh sáng. Ở đây người ta sống về đêm, cả trái tim của họ cũng tồn tại trong bóng đêm nhiều hơn.

Nhà cô Ngoan đúng là biệt thự hạng sang có khác, đẹp từ trong ra ngoài, từ trên xuống dưới. Nhà lát tường bằng gỗ sồi, nền và trần cũng là gỗ sồi nên mùa hè thì mát, mùa đông thì ấm, đi đường lạnh vào trong nhà cô chỉ muốn ngồi mãi không rời. Nhà cô cái gì cũng đẹp, lại sạch bóng vì thường xuyên có người lau dọn. Bộ đồng kị cô mua hơn một trăm triệu trạm trổ rồng phượng tinh xảo đến từng cọng gỗ. Trên chiếc đôn gỗ đen kịt bày con sư tử xanh bằng đá cẩm thạch bóng nhoáng cộng hưởng với bộ ấm chén pha lê phản chiếu ánh sáng các đèn màu lấp la lấp lánh như cửa hàng trang sức. Cái Thắm càng nhìn càng thích, đến nhà các cô cứ như đi tham quan vậy, toàn những đồ lạ mà nó chưa thấy bao giờ.

- Các em ngồi đi! Cô cũng vừa về xong, dạo này cô phải gấp rút làm cho xong cái luận án tiến sĩ nên bận tù cả mặt.

Cô vừa nói vừa ân cần pha trà, bóc bánh mời mấy đứa. Nhà cô lúc nào cũng đề huề bánh kẹo, trái cây. Toàn đồ người ta biếu cả, lớp này lớp nọ, học sinh này học sinh kia, ai đến cũng vác theo hộp bánh, hộp kẹo, ăn không hết thì đổ ra mời khách cho đỡ phí. Khổ thân chúng nó, lúc đầu còn e dè, về sau ăn nhau nháu như bò vớ được cỏ. Đói quá mà, đi từ chiều kịp ăn uống gì đâu, vừa đói vừa rét, lại mệt nữa.

- Thế đã đi được những ai rồi? – Giọng cô ân cần.

- Bọn em vừa ở nhà cô Chín về cô ạ. – Liên đáp, mồm vẫn ăn ngon lành.

Nghe nhắc đến cô Chín, cô Ngoan cười mỉm, giọng từ tốn:

- Cô bảo này, cô Chín mà nói gì chúng mày đừng có nghe, bẩn tai ra.

- Sao lại thế hả cô? – Linh tò mò.

- Cô còn lạ gì cô Chín nhà chúng mày. Sắp về hưu rồi nên có nể nang ai đâu, dạy lớp nào chẳng gạ đi tiền. Cô chúa ghét cái kiểu kiếm tiền tỏn mọn ấy. Người khôn còn đầy cách kiếm tiền to hơn. – Cô nhấp giọng – Thế kì này cô ấy có bắt chúng mày mua sách vở gì không?

- Dạ, bọn em mua hai quyển giáo trình do cô viết ạ.

- Đấy, cô biết ngay mà. – Cô đánh đét vào đùi, như chó vớ được xương – Năm nào mà cô Chín chẳng bán sách cho học sinh. Mấy cái sách vớ vẩn cóp nhặt mỗi chỗ một tí rồi chép lại, bán một lãi ba. Mà khổ, không đăng kí mua thì cô ấy trù, hạ điểm chuyên cần xuống phải biết. Thôi chúng mày cứ cố học nốt, năm sau cô ấy về hưu rồi.

- Em thấy sách cô Chín viết cũng được cô ạ. – Nguyệt rụt rè nói đỡ cho cô Chín.

- Được cái gì – Cô gạt phắt - Ngữ như cô Chín chỉ đi lòe học sinh chứ lòe được ai. Cô ấy mới dạy đại học được có chục năm nay thôi, trước đấy toàn dạy cấp ba. Hồi đi thi đại học thì cũng trượt năm bảy lần. Nói thật, cô ấy còn dốt hơn cả sinh viên ấy chứ. Chúng mày làm môn cô ấy chỉ cần chữ đẹp với lại càng dài càng tốt, cô ấy chẳng biết gì mà chấm đâu. Cái ngữ không biết gì thì chỉ thích dài với đẹp thôi, bệnh hình thức mà. Cô Chín ngày trước cũng vênh vẻ lắm, phe của ông hiệu trưởng cũ mà, từ hồi ông ấy về hưu thì cũng cúp đuôi chẳng ho he gì nữa. Ở khoa này có cô Chín với cô Phòng là hai con chó sói già. Chừng nào hai cô này về hưu thì mới đi lên được. Ấy các em ăn uống nước đi – Cô lại rót trà đưa từng đứa một.

Cái Thắm vẫn ngắm nhà cô nãy giờ, rồi nó tự hỏi không biết chồng cô làm gì. Ừ thì cô làm trưởng khoa, nhưng trưởng khoa thì làm gì giàu đến vậy. Chắc chồng cô phải làm giám đốc công ty lớn lắm. Nghĩ vậy nó buột mồm:

- Cô ơi, chú nhà cô hiện đang làm gì ạ?

Cô cười khẩy:

- Con bé này quan tâm nhà cô gớm. Chú nhà cô cũng làm ở trường mình đấy thôi, là thầy trưởng phòng đào tạo đấy. Chúng mày cứ lên phòng đào tạo kiểu gì chẳng thấy.

Nghe cô nói cái Thắm lại càng ngạc nhiên, làm trưởng phòng đào tạo của một trường đại học thôi mà cũng giàu chẳng kém gì chủ tịch một công ty lớn.

Mấy đứa ngồi đến hơn tám rưỡi thì xin phép cô về. Trời lạnh nên cô chỉ tiễn chúng nó đến cửa, còn từ cửa ra cổng là bà giúp việc tiễn hộ. Cô không quên dặn nhỏ chúng nó sau này có thắc mắc gì về điểm giả hay công việc thì cứ đến gặp cô. Năm nào cô chẳng giữ vài sinh viên ở lại khoa.

***

Đã gần chín giờ, chúng nó còn phải đến nhà thầy Mạnh dạy thể dục không thì không kịp. Làm công việc “chạy sô” giáo viên cũng cực lắm.

Nhà thầy Mạnh ở tận Kiến Thụy, xa tít tắp mù khơi. Đường quê không có đèn, tối hun hút. Hai bên đường vắng tả vắng tơi, không một bóng người, không một bóng nhà, chỉ có tiếng quạ, tiếng chim lợn kêu rả riết. Trời về đêm nhiệt độ càng xuống thấp, lạnh đến tím da tái thịt. Sương giăng xuống như mẻ lưới đá bọc lấy không gian một màu trắng xóa mù mịt. Đứa nào cũng rét run cầm cập, tay chân loạng xoạng, mắt lồi hết gân xanh gân đỏ. Có nhiều đoạn phải đi qua bãi tha ma, mùi tử khí bốc lên ẩm ướt từ những ngôi mộ mới cất, những ánh lửa ma trơi lập lòe làm chúng nó dại cả sống lưng, chỉ biết cắn môi mà đi cho nhanh.

Đang đi thì xe Liên hết xăng, tắt ngúm giữa đường. Chẳng hiểu bọn cho thuê xe nó chỉnh kim xăng kiểu gì mà lúc đi thì đầy, bây giờ đã không còn vạch xăng nào. Giữa đồng không mông quạnh, khốn khổ cho chúng nó, dắt bộ cả cây số cũng chẳng thấy trạm xăng nào.

Lúc dắt qua một góc tối thì bỗng một đám thanh niên ở đâu nhảy ra chặn đường, điệu bộ rất cà chớn. Bọn này chắc là trẻ trâu trai làng đi tụ vạ ăn đêm về. Thằng nào cũng gầy teo xương teo thịt, đen nhẻm đen nhèm, đầu tóc lởm chà lởm chởm, quần áo kiểu cách nhưng luộm thà luộm thuộm chẳng khác gì mớ rẻ rách. Người bé cỏn con như cái kẹo mút dở, nhưng lại cứ thích tỏ vẻ hổ báo đàn anh đàn chị. Một thằng tiến đến gần cái Nguyệt cất giọng lấc cấc.

- Mấy em đi đâu đêm hôm thế này? Xe hỏng à? Dắt vào đây bọn anh sửa cho.

Nói rồi nó đưa tay mân mê cổ cái Nguyệt làm con bé sợ khóc thét. Mấy thằng còn lại đang định sấn tới thì may quá, có một bác đi xe máy tới quát:

- Mấy thằng mất dạy kia. Lại đi trêu gái. Về mau không tao gọi công an xã đến gô cổ chúng mày lại bây giờ. Lũ mất dạy!

Bọn kia nghe dọa chạy lủi mất, còn mấy đứa con gái sợ chết đứng người. Cái Nguyệt vẫn khóc rưng rức, chưa bao giờ nó sợ đến thế. Người đàn ông phóng xe tới chỗ mấy đứa hỏi han:

- Mấy đứa đừng sợ, mấy thằng này bác biết cả, nhà chúng nó ở trong xã, cái bọn đầu đất vô công rồi nghề nên rảnh rỗi kiếm chuyện ấy mà. Mà sao lại lẩn thẩn vào đây thế này?

- Xe hai bạn này bị hết xăng giữa đường nên chúng cháu phải dắt bộ ạ. – Nhi bình tâm một lúc mới dám nói.

- Ở gần đây có trạm xăng nào không bác ơi? – Cái Thắm nhanh nhẹn.

- Gần đây thì không có, phải đi tiếp hai cây nữa mới có. Mà giờ này chắc gì họ còn bán.

Người đàn ông ngẫm nghĩ một lúc rồi bảo Liên mở bình xăng ra. Rồi ông lấy cái vòi hút bia cho vào mồm hút xăng từ xe mình sang xe Liên. Chẳng mấy chốc đã đầy hơn nửa bình.

Có xăng, xe nổ máy ngon ơ, cả lũ mừng quýnh, cảm ơn rối rít.

- Bác bán bia ở gần đây, giờ mới hết khách. May cho các con là xe bác mới đổ đầy bình xong đấy. Thế đi đâu mà tối muộn thế này?

- Dạ chúng cháu đi đến nhà thầy ạ. – Nhi lễ phép trả lời.

- Nhà thầy ở đâu?

- Dạ ở xã Tân Phong ạ? – Liên đáp.

- Trời, xa vậy mà cũng bắt học sinh tới, lại đêm hôm thế này. Sao thầy mày khốn nạn thế. – Người đàn ông thốt lên ngạc nhiên, vẻ bất bình.

- Dạ không bác ơi, tại chúng cháu phải đi nhiều người quá nên đến muộn – Nguyệt thanh minh – Để cháu trả bác tiền xăng ạ.

- Cái con bé này dở à, có tí xăng đáng bao nhiêu. Thôi đi đi không muộn!

Cả bọn tíu tít cảm ơn người đàn ông rồi tiếp tục hành trình, trời vẫn lạnh nhưng lòng người đã sưởi ấm cho nhau. Trên đời vẫn còn người tốt, tốt hơn những người học cao hiểu rộng.

Nhà thầy Mạnh ở quê, đúng kiểu “nhà không số phố không tên” nên rất khó tìm, dù có địa chỉ vẫn không thể lần ra nếu không có chủ nhà ra đón. Mà ở quê nhà nào cũng tắt đèn ngủ sớm nên chẳng hỏi thăm ai được. Trời lại đổ mưa phùn như hàng trăm mũi kim tát vào người chúng nó. Nhi thì ho khụ khụ còn Nguyệt sụt sùi đến khổ với đám nước mũi cứ chực chảy ròng ròng. Bí quá, Liên đành phải gọi cho thầy.

- A lô thầy Mạnh ạ? Em là Liên đây ạ. Thầy ơi, cán bộ lớp chúng em đến cảm ơn học phần thầy, bọn em đang ở gần nhà thầy nhưng không tìm được nhà. Thầy có thể ra đón bọn em được không ạ.

Đầu dây bên kia là giọng đàn ông lè nhè:

- Thôi chết! Thầy phải đi ăn cưới bạn trên Hà Nội, với lại phải lo công chuyện trên này nên phải hai ba ngày nữa mới về. Thầy vừa đi chiều nay xong nên quên không báo cho em. Thôi các em cứ về đi, khi khác đến cũng được, cơm không ăn gạo còn đó, lo gì em.

Nói rồi thầy cúp máy cái rụp, không một lời xin lỗi. Liên thững thờ cả người, không nói được câu gì, nước mắt cứ chảy ra ấm ức đến nghẹn cả họng, tức mà không dám tức. Thế là cả bọn lủi thủi đi về, đói và rét đến mệt lả cả người đi, mắt nhòa đi vì nước mưa và nước mắt, vừa tức lại vừa sợ nên phóng bạt mạng chẳng còn thiết gì nữa. Đời chúng nó chưa bao giờ khổ và nhục như hôm nay.

Những người làm nghề ngồi trên đầu người khác họ thường có bệnh điệu đà, tiền thì cần nhưng cũng phải để người khác khốn khổ đã thì mới chịu nhận.

***

Đến hôm sau thì chỉ còn Thắm với Liên trụ được. Nguyệt sốt nặng đêm đó, Nhi thì viêm họng ho đến nổ cả phổi, hai đứa phải xin nghỉ học. Còn cái Linh bị bỏng lạnh đóng vẩy ở quanh mồm, trông phát ghê, chẳng dám ló mặt ra ngoài đường. Hôm nay Liên bực mình lắm nên đã chơi cho cái Hằng một trận. Nó dám bảo cán bộ lớp lợi dụng việc đi học phần cho lớp để làm thân với các thầy cô. Đến lúc Liên đi xuống bảo nó đi nốt bốn thầy cô hôm nay thì nó rụt vòi vào. Đúng là cái bọn ăn không ngồi rồi, rảnh rỗi kiếm chuyện. Không gì nhỏ nhen và phức tạp hơn thế giới đàn bà.

Chiều nay Liên đã mua sẵn két bia, định đến nhà thầy Lợi trước tiên, nhưng vào đến thành phố thì thầy gọi điện bảo phải đi ăn tiệc, hẹn tối muộn hẵng đến, làm Liên với cái Thắm phải lóc cóc vác két bia nặng trịch diễu đi khăp phố. Trời hôm nay vẫn mưa phùn, nước mưa bắn vào làm chỗ bìa giấy bên ngoài két bia nhão ra. Đi đến đoạn Đồng Bún, Liên tránh không kịp một bà sang đường nên xe xoẹt xuống đường, may mà quần áo dày nên không bị xước xát gì, chỉ phải cái két bia bất trị vừa rơi xuống đường đã bục tung ra, bia lăn lông lốc trên đường như gà con chạy diều hâu. Đường chiều đông, bình thường đã tắc rồi lại càng thêm tắc. Chẳng ai thèm đỡ chúng nó dậy, cũng chẳng ai nhặt bia cho chúng nó, nhưng chửi mắng thì xôm lắm, mỗi người một câu nhảy vào. Người này thấy người kia chửi thì cũng chửi góp vui. Người Việt Nam có tính sống bầy đàn quen rồi.

Loay hoay mãi thì cũng nhặt được hết chỗ bia, nhưng lon thì méo, lon thì bẩn, lại có lon dính vào cứt chó nữa. Rõ là khổ. Cái Thắm bắt đầu sợ, nó khóc rưng rức.

- Làm sao bây giờ, bia bẩn thế này thầy mắng chết.

- Mắng gì mà mắng, đằng nào thầy chẳng uống vào mồm. Mà thầy cần tiền là chủ yếu, bia chỉ là phụ thôi! – Liên bực mình nói át đi chứ trong lòng cũng sợ lắm chứ.

Nhà cô Phòng bốn tầng, sơn màu hổng nổi bật nhất khu Lâm Tường. Chồng cô mới mất năm ngoài, nghe đâu bị xã hội đen thanh toán. Cô không có con nên ở một mình, nhà của cũng bề bộn. Liên bấm chuông nhưng cô không ra, gọi điện thì cô bảo đứng đợi cô một chút, cô đang dở việc nhà. Gần nửa tiếng sau cô mới ra mở cửa, mặt mày cau có.

- Đã bảo cứ đưa luôn ở trường cho xong lại còn đến nhà làm gì. Thôi đến rồi thì vào đây. – Chưa kịp ngồi, cô đã sa sả - Mà đừng ngồi lâu để xin tôi rút đề đấy.

Cô cầm túi quà, mở ra xem thì thấy có hộp bánh và phong bì, cô lạnh lùng.

- Lần sau có quà giá trị thì hãy để kèm vào, còn không thì cứ phong bì mà đưa, tôi ăn gì bánh mà để vào đây.

- Nói rồi cô vất toẹt túi quà sang một bên làm hai đứa sượng cả người. Cô chẳng thèm mời nước, nhưng cũng giả bộ hỏi han cho có lệ.

- Thế đi những ai rồi?

- Dạ, hôm qua thì bọn em mới đi được thầy Lợi, cô Chín và cô Ngoan ạ. – Liên lễ phép.

Thấy nhắc đến cô Ngoan, cô cười nhếch mép kiểu khinh thị:

- Từ nhà cô Ngoan mà sang nhà tôi như kiểu từ nhà Nghị Quế sang nhà chị Dậu ấy nhỉ.

- Nhà cô cũng đẹp mà cô. – Thắm nói đỡ, giọng thảo mai.

- Nhà tôi thì sao dám so với nhà cô Ngoan. “Ăn” bao nhiêu tiền mới có được cái nhà ấy đấy.

- Làm trưởng khoa giàu vậy hả cô? – Thắm hỏi hồn nhiên, tiếp xúc với các thầy cô nhiều nên nó cũng bạo dần.

- Lương thì cũng như chúng tôi thôi, nhưng cô Ngoan thì được cái thủ đoạn có thừa. Các bạn tưởng tự nhiên cô ấy được làm trưởng khoa đấy à, ba trăm triệu đấy nhé. Thời buổi này cần gì năng lực, tiền thôi.

- Nhưng em thấy cô Ngoan cũng là tiến sĩ nên chắc cũng giỏi chứ cô nhỉ.

- Giỏi cái đếch gì, dốt như bò tót. Ban đầu cô ấy thi nghiên cứu sinh ở trường sư phạm trượt thẳng cẳng đấy, về trường tổng hợp thi mà vẫn còn trượt, cuối cùng thì chạy sang viện, đút cho lắm tiền vào để được cái bằng tiến sĩ. Có mà tiến sĩ giấy. Cái loại ấy thùng rỗng kêu to, dốt mà lại tưởng mình giỏi, huênh hoang khắp nơi. Các bạn mà muốn ở lại khoa thì cứ xác định mất riêng cho cô ấy gần trăm triệu nhé.

Thấy cô nói hăng quá, Thắm nổi tính tò mò, nó giả vờ hỏi dò:

- Thế còn chồng cô Ngoan thì sao hả cô?

- Thế các bạn không biết à, trưởng phòng đào tạo đấy. Tôi còn lạ gì cái phòng đấy. Chạy điểm, chạy bằng, chạy môn, cứ vào đấy. Mà các bạn ít vào đấy thôi. Ở cái phòng ấy cái gỉ cái gi, cái gì cũng quy ra tiền được. Vợ chồng cô Ngoan làm vường làm tướng với ai chứ tôi là tôi đếch sợ, tôi còn biết đầy cái thối của nhà cô ấy. Chẳng qua tôi chưa thèm nói thôi. Tôi khuyên thật, nếu có tiền thì cứ chạy vào mấy cái phòng ban trường mình, tha hồ kiếm tiền, phòng nào cũng kiếm được hết. Chứ đừng đi dạy như chúng tôi, vất vả ra mà tiền chẳng có là bao.

Cô hít một hơi dài rồi hỏi Liên:

- Thế bạn là lớp trưởng hay bí thư lớp?

- Dạ em là lớp trưởng cô ạ.

- Vậy thì cố hoạt động đoàn năng nổ vào, lấy chỗ mà vào Đảng.

- Vào Đảng làm gì hả cô? – Liên thắc mắc, từ bé đến giờ nó chẳng mấy khi để ý cái này.

- Trừ khi bạn đi làm ngoài, còn đã làm trong nhà nước thì cứ chức vụ nào cao họ ưu tiên đảng viên hết. Bạn là đảng viên thì bạn “leo” dễ hơn nhiều. Như tôi đây này, mấy đứa trẻ trẻ ở khoa này làm sao có năng lực bằng tôi, nhưng chúng nó là đảng viên nên được bổ nhiệm phó khoa hết. Bạn còn trẻ thì cố mà phấn đấu, kẻo sau này lại hối không kịp.

Nói xấu các cô chán chê xong, cô Phòng lôi ra một tờ catalog, giọng chào hàng dẻo như kẹo kéo. Thì ra cô bán hàng đa cấp cho bọn Lôi Hội. Chẳng hiểu cô gạ gẫm thế nào mà Liên với Thắm cũng mất gần trăm nghìn mua sản phẩm cho cô. Chứ mà không mua cô lại trừ tọt điểm chuyên cần đi thì xong đời chúng nó.

***

Chuyến ghé thăm nhà cô Phòng làm cho cả Liên và Thắm gần như mất hết niềm tin vào sự thanh bình của nghề giáo mà chúng nó vẫn nghĩ trước kia. Đúng như cô Chín nói, chốn này như chốn chợ búa, người ta nói xấu, dìm hàng, dẫm đạp lên nhau nhoay nhoáy như đàn chó dữ. Về phần Liên, lời cô nói đã vạch cho Liên một động lực phấn đấu để được vào Đảng. “Là đảng viên thì “leo” dễ hơn”, Liên cứ nhớ như vậy để phấn đấu.

Rời khỏi nhà cô Phòng, hai đứa lại tiếp tục đến nhà thầy Đãng. Thầy còn trẻ, chưa có vợ, trước cũng là sinh viên của trường nhưng được “giữ lại”. Thầy giỏi lắm, mới về trường được hơn ba năm mà đã mua được nhà riêng.

- Các em vào nhà đi, đừng ngại!

Thầy đón tiếp chúng nó rất nhiệt tình, lại còn mời nước.

- Các em uống gì? Nước ngọt, cà phê, hay bia?

- Dạ thôi bọn em uống nước lọc cũng được thầy ạ. Thầy chu đáo quá ạ! Cô nào mà lấy được thầy là hết ý đấy ạ! - Cái Thắm lại tiếp giọng thảo mai, đi thầy cô nhiều làm nó bạo hơn và cũng thảo mai hơn.

- Thầy tiếp chuyện chúng nó, mắt liếc nhìn từ đầu đến chân, nhìn không sót chỗ nào.

- Thế các em nhà ở đâu?

- Dạ, em ở Ninh Bình, còn bạn Thắm ở Cao Bằng ạ.

- Các em ở quê mà xinh nhỉ, chẳng thua gì con gái thành phố. – Thầy bắt đầu buông giọng tình tứ, mắt vẫn nhìn không thôi. – À, Thắm cho thầy xin số điện thoại, Liên thì thầy có rồi.

- Rồi thấy rút máy, giả vờ lưu số để chụp ảnh hai đứa. Nhưng không hiểu sao lại quên tắt flash.

- Ồ thầy xin lỗi, thầy ấn nhầm nút chụp ảnh. – Thầy cười nhẹ, thản nhiên như không.

Ánh đèn flash nhóe lên làm Liên giật mình nhớ tới lời dặn của bà chị họ mấy hôm trước: “Mày đến nhà ông Đãng phải cẩn thận đấy. Ông ấy mà xin địa chỉ hay gạ giới thiệu với người này người nọ thì cứ bơ đi. Ông này cầm đầu đường dây gái gọi sinh viên ở trường mình, toàn chăn sinh viên làm “rau” cho bọn thành phố thôi. Kí túc xác chị ở có mấy con bé bị ông ấy chăn rồi, tối nào cũng thấy lên ô tô đến tận sáng mới về. Bọn này nó chê gái thành phố, thích gái quê như mình, mộc mộc tí nhưng hàng sạch. Mày cẩn thận không hỏng đời!”

Liên còn đang bần thần thì thầy quay ra hỏi Thắm:

- Nếu chưa có người yêu thì thầy giới thiệu cho, thầy có mấy anh bạn làm công an…

Chưa để thầy nói hết câu, Liên đã ngắt lời:

- Thầy ơi, bay giờ muộn rồi, bọn em còn phải đi mấy cô nữa cho kịp thầy ạ. Bọn em xin phép thầy ạ!

Rồi nó dắt tay cái Thắm đi thẳng, chẳng dám ngoái lại. Lúc ra đến cửa, thầy vẫn ới theo:

- Lúc nào cần tiền thì cứ đến gặp thầy, thầy sẽ giúp!

***

Gần tám giờ thì hai đứa đến được nhà cô Thi. Nhà cô nằm sâu trong một con ngõ nhỏ. Chúng nó có phần ngạc nhiên vì nhà cô Thi không đồ sộ như những thầy cô khác, chỉ là một căn nhà nhỏ lợp mái tôn, tường rêu quét ve đã sỉn màu và có nhiều đường nứt, trước nhà có một mảnh vườn nhỏ xinh trồng mấy cây rau quả, trông cũng bình dị như ở quê chúng nó.

Cô mở cửa, nhẹ nhàng mời hai đứa vào nhà, lại còn cẩn thận lấy dép cho chúng nó đi khỏi lạnh chân. Cô sờ tay chúng nói rồi trách:

- Rõ khổ chưa, đi ngoài đường mà không chịu đeo găng tay, để lạnh cóng thế này.

Cô lấy hai cốc nước vối nóng giúi vào tay chúng nó. Đang lạnh mà được cầm cốc nước nóng cho mềm tay thì sảng khoái phải biết. Thấy hai đứa có vẻ mệt, cô hỏi ân cần:

- Thế ăn uống gì chưa?

- Dạ… chưa cô ạ.

- Khổ, chắc đi nhiều thầy cô quá chứ gì. Thôi vào đây ăn luôn với cô cho vui.

Nói rồi cô kéo tay chúng nó vào nhà trong, mặc cho hai đứa liên tục từ chối, tính cô thế, đã mời ai thì phải mời bằng được. Bữa cơm giản dị, chỉ có đĩa đậu rim cà chua và củ cải luộc chấm mắm cáy. Nhưng không biết vì đói, vì rét hay vì sự nhiệt tình thật lòng của cô mà chúng nó ăn lấy ăn để, ngon lắm. Bình thường Liên chỉ ăn có hai bát cơm, hôm nay ăn tận ba bát, chẳng ngại ngùng gì, cũng chẳng cần làm khách. Đây là bữa cơm ngon nhất từ trước đến giờ mà Liên được ăn, món đậu rim ngọt mướt và thơm phức, càng ăn lại càng thèm. Đang ăn thì Liên ngẩng lên, thấy cô đang nhìn hai đứa nó, thỉnh thoảng lại lấy đũa gắp thức ăn đầy bát chúng. Chưa bao giờ nó ngồi gần cô đến thế, mái tóc lấm tấm bạc và những vết đồi mồi chớm xuất hiện đằng sau nếp nhăn nơi khóe mắt của cô làm nó nhớ đến mẹ. Chắc cô cũng như mẹ nó, cũng phải nhịn ăn nhịn uống, chắt chiu từng đồng để nuôi con học đại học. Cùng là giảng viên đại học mà sao nó thấy cuộc sống của cô khác với những người kia quá. Nghĩ đến đấy mà nó thấy cay mắt lắm, chỉ muốn ôm lấy cô và khóc.

Cơm nước no nê xong cô lại mời chúng nó lên nhà uống nước, nhất quyết không cho rửa bát, lạnh tay. Nhà cô chỉ có gian phòng khách, gian bếp và một căn gác lửng để ngủ và soạn giáo án. Cô có một chị đã đi lấy chồng, còn chồng cô vẫn đang làm bảo vệ, hôm nay phải làm ca đêm nên không về. Cô mở túi quà đưa lại hộp bánh cho Liên rồi bảo:

- Cầm về mà ăn với nhau! Cô nói chân tình, cô chẳng muốn nhận mấy cái này đâu. Cô đi dạy chúng mày thì nhà nước trả lương cho cô rồi chứ tiền nong gì nữa. Nhưng mình sống trong xã hội, trong tập thể như cái nan hoa ở bánh xe, xe đi thì mình phải đi, không đi lệch ra khỏi trục quay được. – Cô nhìn chúng nó trân trân rồi nói tiếp - Nếu không phải đi ai nữa thì ở đây ngủ với cô, mai về, thân con gái mà đêm hôm cứ lao ra đường thế cho khổ ra.

- Bọn em phải đi thầy Lợi dạy thống kê nữa cô à. – Liên ậm ừ một chút trong lòng – Cô ơi, sao em thấy cô không giống những cô khác?

Dẫu biết hỏi như thế là vô duyên lắm, nhưng Liên thương cô như mẹ, và càng thương thì mối băn khoăn càng lớn. Nó không thể hiểu vì sao, vì sao cùng là giáo viên, cùng đi dạy học mà lại có sự cách biệt lớn trong cuộc sống của những con người ấy đến như thế. Cuộc sống của họ như hai tầng thế giới cách xa nhau cả ngàn cây số. Họ khác nhau về kinh tế, lối sống và khác cả về nhân cách. Cô cũng biết ý của nó, cười trừ:

- Ừ thì mỗi cây mỗi hoa mỗi nhà mỗi cảnh em ạ.

- Em cứ tưởng làm giáo viên, công chức thì đồng lương phải như nhau chứ cô, như thế thì bất công quá. – cái Thắm nói chen vào, nó cũng bức xúc chẳng kém gì Liên.

Cô nhìn chúng nó trìu mến, cười nhẹ:

- Các em đừng vội trách các cô ấy. Đồng lương nhà nước cho trong thời buổi này chẳng đủ sống. Chỉ có làm trong công an, quân đội thì may ra lương cao vì nhà nước cần nuôi quân để bảo vệ thể chế của họ, chứ như các cô thì nghèo lắm. Mà có gia đình rồi thì các em mới hiểu, bao nhiêu thứ phải lo toan, bộn bề, chỉ trông vào đồng lương còm cõi thì không thể đầy đủ được em ạ. Làm người ai cũng có tham vọng, ai cũng muốn đi lên, chẳng ai muốn dậm chân tại chỗ. Còn những kẻ như cô người ta gọi là người của thời bao cấp, thuộc về dĩ vãng rồi. Cô cũng tự thấy mình không có khả năng bon chen, dẫm đạp lên người khác, lương tâm mình nó không cho phép em ạ. Thôi thì cụ Nguyễn cũng nói rồi “Ta dại, ta tìm nơi vắng vẻ. Người khôn, người đến chốn lao xao”. Mình không khôn thì cũng không nên trách họ. Với lại, sống tiết kiệm thì cũng đủ tiêu. Nhìn lên thì không bằng ai, nhìn xuống chẳng ai bằng mình, đời còn nhiều người khổ hơn mình lắm. Nhưng cô chỉ khuyên các em rằng, sau này có đi dạy thì kiếm tiền bằng chính mồ hôi nước mắt của mình, đừng chà đạp lên người khác. Mình làm trong môi trường giáo dục thì sống sao cho nhân văn một chút. Nghề giáo là nghề cao quý. Nhục nhất là cái nhục bị nhân dân khinh rẻ, bị người đời chửi rủa. Ở trường đại học họ chỉ dạy các em kiến thức chứ không dạy nhân cách. Môi trường giáo dục này nó cũng xô bồ như chốn chợ búa thôi. Nhưng các em cũng đừng vì thế mà mất niềm tin vào nghề, bởi các em chính là người tạo ra nghề mà.

Những lời tâm sự chân thật của cô, cả Liên và Thắm đều thấm thía đến từng chữ. Đúng là trong cái xã hội ti tiện, nhỏ nhen, tanh tưởi này vẫn còn đâu đó những nhân cách, những tấm lòng cao đẹp. Dù chỉ như ánh nến lóe lên trong đêm tối thì cũng đủ soi đường cho người ta đi. Cứ đi theo ánh sáng đó, không cần phải nhìn vào màn đêm xung quanh để làm tối bản ngã của mình đi.

Lúc ra về, cô còn ấn cho mỗi đứa một đôi găng tay cô tự đan, còn dặn đi thầy Lợi xong thì về nhà cô mà ngủ cho gần. Cô đứng trông hai đứa ra đến tận ngõ, đợi chúng nó đi khuất mới vào nhà. Hơi ấm của cô vẫn đi theo chúng nó suốt con đường lạnh giá.

***

Hai đứa vừa kịp dừng xe ở cửa nhà thầy Lợi thì bị kéo giật lại. Một đứa con gái nhảy ra hỏi, giọng đành hanh:

- Bạn cũng đi thầy hả?

- Ừ, thế còn bạn? – Liên ngạc nhiên.

- Bọn tớ cũng đi thầy đây, bạn ra góc kia đứng đợi đến lượt đi, bọn tớ chờ ở đây từ tối tới giờ mà còn chưa được vào đây này.

Lúc ấy Liên mới quay lại thì thấy còn vài tốp nữa cũng đang đứng đợi. Đã gần mười giờ mà ngõ nhà thầy vẫn đông kín người, cứ hết tốp này ra lại đến tốp kia, tấp nập ra vào, nói cười rôm rả như người ta đi lễ chùa. Hôm nay đi thầy vui như chảy hội.

Liên và Thắm là tốp cuối cùng nên phải đợi đến gần mười một giờ mới tới lượt. Trông thầy cũng thấm mệt, chẳng nói gì, chỉ bóc phong bì xem tiền. Sau một hồi kiểm tra, thầy quay ra bảo Liên:

- Đủ rồi đấy. Em cứ về bảo lớp là yên tâm học hành, vào phòng thi mà không làm được bài thì cứ chép lại đề cho đầy mặt giấy. Kiểu gì cũng tám chín hết, miễn không để giấy trắng là được. Thôi muộn rồi, về đi! – Thầy vừa nói vừa bật lon bia tu ừng ực, bia chảy cả xuống áo.

Đường Nguyễn Văn Linh tầm khuya vắng người nên bọn container phóng bạt mạng như bão đêm. Lúc đi đến đoạn ngã tư Thiên Lôi thì gặp đèn vàng, đáng lẽ Liên định vượt quá một chút nhưng cái Thắm sợ công an nên bắt dừng, con bé không biết rằng bọn xe container thường không dừng đèn vàng, chỉ đèn đỏ hẳn mới dừng. Liên phanh gấp khựng lại khiến chiếc container phía sau không kịp xử lí…

• Á!...
  

Một tiếng thét thảm thiết vang lên giữa đêm tối mù mịt…cứ thế…chiếc container lao tới kéo lê chiếc xe máy và hai đứa con gái tận vài chục mét. Chiếc xe máy nát bét còn hai đứa thì không nhìn ra hình người nữa, máu chảy lênh láng khắp đường, thịt dính chặt vào gầm xe, người ta phải dùng cả cần cẩu để nhấc chiếc container lên mới lôi được chúng nó ra.

***

Sáng hôm sau tin mới báo về khoa, trong lúc cô Phòng và các cô khác còn đang oang oang với nhau: “Cái Liên làm lớp trưởng vẫn kém lắm, đi mỗi hộp bánh với tiền không”.

Hải Phòng ngày 23 tháng 7 năm 2013